ၾသဇာသီးပင္တို ့ေပါက္ေရာက္ရာေဒသမွာ အေနာက္အင္ဒီယန္းကြ်န္းစုတို ့ျဖစ္ျပီး၊ ယခုအခါေတာ့ ကမၻာ့ႏိုင္ငံအသီးသီးမွာ က်ယ္ျပန္ ့စြာ ေတြ ့ရွိရပါသည္။ အိႏၵိယႏုိင္ငံအႏွံ ့တြင္ ၾသဇာပင္ကုိ ေဆးပင္အျဖစ္ အဓိကထားစုိက္ပ်ိဳးၾကပါသည္။ အထူးသျဖင္ ့ ပူေႏြးစိုစြတ္ေသာ ေျမမ်ိဳး တြင္ ေကာင္းစြာျဖစ္ထြန္းၾက၏။ 'ANNONA SQUAMOSA' ဟု ရုကၡေဗဒအမည္ရေသာ ထုိၾသဇာပင္တို ့သည္ အေစ့မွ အပင္ေပါက္သလို၊ ကိုင္းကူးကိုင္းဆက္နည္းျဖင့္လဲ ရွင္သန္ႏိုင္ပါသည္။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ အေစ့မွစိုက္ေသာအပင္သည္ အသီးေနာက္က်တတ္ျပီး၊ ကိုင္းကူးကိုင္း ဆက္မွေပါက္ေသာအပင္သည္ တစ္နွစ္သားအရြယ္မွစ၍ အသီးသီးပါသည္။ အကိုုင္းရင့္ရင့္ကိုခ်ိဳးျပီးလဲ စိုက္ႏို္င္ပါသည္။ အကယ္၍အပင္က ေလာင္းရိပ္မိေနလွ်င္၊ ၅-ႏွစ္သက္တမ္းၾကာတဲ့အထိအသီးမသီးတတ္ပါ။ ရွင္သန္လြယ္ေသာ အစိမ္းေရာင္ခ်ံဳႏြယ္မ်ိဳး၀င္ ရြက္ေၾကြပင္ငယ္္ ငယ ျဖစ္ျပီး၊ ၁၅-ေပ မွ ၂၀-ေပ ထိ ျမင့္တတ္ပါသည္။
သူရွင္သန္ရာ၊ ေရေျမရာသီဥတုသဘာ၀ေပၚမူတည္ျပီး အသီး၏အရြယ္အစားမွာ ၃-လကၼခြဲမွ ၆-လကၼခြဲထိ ရွိတတ္ပါသည္။ အသီးကို ခပ္၀ိုင္း၀ိုင္းပံုံု၊ ရွည္ေမ်ာပံုပံု၊ အသည္းပံု၊ တစ္ဖက္ေဖာင္းတစ္ဖက္ပိန္ စသည္ျဖင့္ ပံုစံမ်ိဳးမ်ိဳးေတြ ့ရ တတ္ပါသည္။ အခြံမွာပါးေသာ္လဲ၊ ရာဇမတ္ကြက္ပံုသ႑ာန္တို ့ျဖင့္ ေတာ္ေတာ္ေလး ၾကမ္းေထာ္ပါသည္။ အသီးတို ့ထံုးစံအတိုင္း မမွည့္ခင္ စိမ္းဖန္ ့ဖန္ ့ေရာင္ျဖစ္ျပီး၊ မွည့္သြာေးသာအခါမွာ ၀ါညစ္ညစ္ေရာင္ (သို ့မဟုတ္) အညိုေရာင္ေျပာင္းသြားတတ္ပါသည္။ မမွည့္ခင္အလြန္မာျပီး၊ မွည့္ေသာအခါမွာေတာ့ အခြံေပ်ာ့သီးျဖစ္သြားပါသည္။ ရွဥ့္ ႏွင့္ ေက်းဌက္သတၱ၀ါမ်ားကလည္း ၾသဇာသီးကို ၾကိဳက္ၾကသည့္ျပင္၊ သဘာဝအရ အမွည့္ျမန္ျပီးေၾကြက်တတ္ တာေၾကာင့္ အပင္မွာအက္ကြဲသည္အထိ မထားရပါဘူး။ အသီးေတာ္ေတာ္ရင့္ၿပီး မ်က္စိက်ဲလာတာနဲ႔တျပိဳင္နက္ ခူးဆြတ္ၿပီး အုပ္ထားရပါမည္။ အခြံ၏ေအာက္မွာ အရသာေမႊးခ်ိဳသည့္ ကရင္မ္ျဖဴေရာင္ အသားအႏွစ္ေပ်ာ့မ်ားရွိျပီး၊ ထိုအသားတို ့က အနက္ ေရာင္ေတာက္ေျပာင္ေသာ အေစ့တို ့ကို ဖံုးအုပ္ထားပါသည္။ ထိုအေစ့က အဆိပ္ျဖစ္ေစတတ္သျဖင္၀ါးစားလို ့မရပါဘူး။ ပရေဆး၀ါး အျဖစ္ လြန္စြာ အသံုးတဲ့၏။
ျမန္မာျပည္မွာ *ၾသဇာ* ဟူေသာ အတိတ္နမိတ္ကိုေကာက္ခါ၊ ၾသဇာတကၠိမ ဘုန္းတန္ခိုးၾကီးရန္ဟူေသာ ယံုၾကည္မႈျဖင့္ ဘုရား၊ သံဃာမ်ား ကို ၾသဇာသီးျဖင့္ လွဴဒါန္းေလ့ရွိၾကပါသည္။ ထို ့ျပင္ ၾသဇာကိုင္းခ်ိဳး၍ အေဆာင္လက္ဖြဲ ့ ေဆာင္ထားၾကေလ၏။ ၾသဇာသီးကို “အေဖက အႏူ..အေမက တရုတ္..သားက ကုလား...” ဟု စကား၀ွက္တမ္း ကစားၾကပါသည္။ ၾသဇာပင္တို ့သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ပိုင္းတြင္ သဘာ၀အေလ်ာက္ အေလ့က်ေပါက္ေရာက္ၾကျပီး၊ ျပင္ဦးလြင္၊ ေတာင္ၾကီး ႏွင့္ ကရင္ျပည္နယ္တို ့တြင္မိုးလယ္ကာလမွစ၍ ၾသဇာသီး၊ လွိဳင္ လွိဳင္ထြက္ရွိ၏။ အထူးသျဖင့္ ပုပၸါးမွထြက္ေသာ ၾသဇာသီးသည္ အရြယ္ပိုမိုၾကီးမားၾကျပီး၊ ျပည္ျမိဳ ့မွထြက္ေသာ ခရမ္းရင့္ေရာင္ဆန္ဆန္ နီညဳိညိုအသီးတို ့က အရသာပိုခ်ိဳသည္ဟု နံမည္ၾကီးပါသည္။
ရိုးရိုးၾသဇာသီးထက္အေတာ္အတန္ၾကီးမားကာ၊ ဆူးေပ်ာ့ေပ်ာ့ေလးမ်ားပါရွိျပီး၊ မ်ိဳးရိုးကြဲျပားေသာ “ဒူးရင္းၾသဇာ” လည္းရွိပါသည္။ ခ်ဳိခ်ဥ္ခ်ဥ္ အရသာႏွင့္အနံ ့နဲနဲျပင္းျပင္းကာ၊ အထဲကအတြင္းသားမ်ားသည္ ပံုမွန္ၾသဇာသီးထက္ ေပ်ာ့အိျပီး အေစ့လဲနဲပါး၏။ ၄င္းက ကင္ဆာေရာဂါ အတြက္အလြန္ေဆးဘက္၀င္သည္ဟု နံမည္ၾကီးျပီး၊ ျမန္မာျပည္မွာေတြ ့ရခဲသျဖင့္ ေစ်းလဲၾကီး၏။ ေနာက္တစ္မ်ိဳးရွိပါေသးသည္။ နီညိုေရာင္ရွိ ကာ၊ ပံုမွန္ၾသဇာသီးမ်ားထက္အရြယ္ပိုၾကီးျပီး၊ ပိႏၷဲသီးရနံ ့ထြက္ရွိသျဖင့္ “ပိႏၷဲၾသဇာ” ဟု ေခၚၾကပါသည္။ ရွမ္းျပည္ေဒသတြင္ အမ်ားအျပား ေတြ ့ရတတ္၏။ အေပၚယံအခြံသည္ သရက္သီးခြံကဲ့သို ့ပါးလႊားကာ၊ ပ်ားအံုကြက္ ဒီဇိုင္းျဖစ္ပါသည္။ အေစ့ကမပါသေလာက္ အလြန္နဲပါးကာ၊ အႏွစ္သားမ်ားျဖင့္ ျပည့္ေနပါသည္။ အခ်ိဳအရသာ နဲနဲေပါ့ေသာ္လဲဘဲ၊ အရြယ္ၾကီးမားကာ၊ အသားလဲထူသျဖင့္ တစ္လံုးစား ျပီးတာႏွင့္အီစိမ့္ သြားမွာအမွန္ပါ။
သဘာ၀သၾကားဓာတ္ပါရွိလို ့ခ်ိဳလဲခ်ိဳ၊ ေမႊးလဲေမႊးေသာၾသဇာသီးမ်ားကို ျမန္မာျပည္ေတာ့ သူ ့ခ်ည္းသက္သက္ သြားရည္စာ၊ အခ်ိဳပြဲအျဖစ္သာ စားေလ့ရွိပါသည္။ ႏိုင္ငံျခားတိုင္းျပည္မ်ားမွာေတာ့ ၾသဇာသီးကို ႏြားႏို ့ျဖင့္ေရာကာ၊ Milk Shake အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ ယို၊ ဂ်ယ္လီ၊ ေရခဲမုန္ ့၊ ရွာရဘတ္ရည္(ေဖ်ာ္ရည္)အျဖစ္လညး္ေကာင္း၊ကိတ္မုန္ ့ တြင္အရသာရွိေစရန္အတြက္လည္းေကာင္း၊စသည္ျဖင့္ အမိ်ဳးမ်ိဳးလုပ္စားၾကပါသည္။
ၾသဇာသီးႏွင့္က်န္းမာေရး။
ၾသဇာသီးသည္ အရသာရွိသည့္ျပင္၊ လူသားတို ့က်န္းမာေရးကို အေထာက္အကူျဖစ္ေစေသာ အာဟာရဓာတ္တို ့ စုေ၀းရာအရင္း အျမစ္ျဖစ္ပါ သည္။ ၾသဇာသီးသာမက၊ အရြက္၊ အေစ့၊ ပင္စည္၊ အျမစ္ စသည္ျဖင့္ တစ္ပင္လံုးေဆးဖက္၀င္ပါသည္။ ၁၀၀ ဂရမ္ အေလးခ်ိန္ရွိေသာ ၾသဇာ သီးထဲတြင္ ဗီတာမင္ဘီ (ေခၚ) သီအာမင္ ၀-၀၇ မီလီဂရမ္၊ ဗီတာမင္ေအ ၁ မီလီဂရမ္၊ ဗီတာမင္ဘီ ၂ (ေခၚ) ရီဘိုဖလာဗင္ ၀.၀၉ မီလီဂရမ္၊ သဘာ၀သၾကားဓာတ္ ၁၆ ဂရမ္၊ ဗီတာမင္ဘီ ၃ (ေခၚ) နီအာစင္ ၀.၇ မီလီဂရမ္၊ ကစီဓာတ္ ၂၃.၇၁ ဂရမ္၊ သံဓာတ္ ၀.၇ မီလီဂရမ္၊ အက္ဆစ္ဓာတ္ေပါင္း ၀.၄ မီလီဂရမ္၊ ခြန္အား ၈၆ ကယ္လိုရီ၊ ပရိုတင္း ၃ ဂရမ္၊ ဇင့္ ၁.၅ မီလီဂရမ္၊ မဂၢနီစီယမ္ ၆၆ ဂရမ္၊ ေကာ့ပါး ၂.၄ မီလီဂရမ္၊ ပိုတက္စီယမ္ ၄၅၀ မီလီဂရမ္၊ ဆိုဒီယမ္ ၉ မီလီဂရမ္၊ ကယ္စီယမ္ ၁၉ မီလီဂရမ္၊ ဗီတာမင္စီ ၃၃ မီလီဂရမ္၊ အမွ်င္ဓာတ္ ၂.၁ ဂရမ္၊ ေပ်ာ္၀င္လြယ္ေသာ Solids (Brix) ၂၂.၃% စသည္ျဖင့္ အသီးသီးပါရွိၾကပါသည္။
(၁)ဗီတာမင္ဘီ6၊ပိုတက္စီယမ္ ႏွင့္မဂၢနီစီယမ္ဓာတ္ပါရွိျခင္းေၾကာင့္ ႏွလုံးၾကြက္သားေတြကိုေျပေလ်ာ့ေစျပီး၊
ႏွလံုးအားနဲ၍ႏွလံုးခုန္မမွန္ျခင္း ႏွင့္ ႏွလံုးေရာဂါ ေ၀ဒနာမ်ားအတြက္ၾသဇာသီးက ေကာင္းက်ိဳးျပဳပါသည္။
ႏွလံုးေရာဂါႏွင့္ ဆက္စပ္လ်က္ရွိေသာ၊ ေလျဖတ္ျခင္း ႏွင့္ ေသြးတိုးေရာဂါတို ့ကိုလဲ မျဖစ္ေစပါ။
(၂) ဗီတာမင္ဘီဓာတ္ခ်ိဳ ့ယြင္းမႈေၾကာင့္၊ အေရျပားေရာဂါ၊ လည္ေခ်ာင္းနာျခင္း၊ လွ်ာနာျခင္း၊ တက္ျခင္း၊ စိတ္ဓာတ္က် စိတ္အားငယ္ျခင္း တို ့ျဖစ္တတ္ပါသည္။ ဗီတာမင္ဘီ ၾကြယ္၀ေသာ ၾသဇာသီးကိုစားေပးျခင္းျဖင့္ ထိုေရာဂါ တို ့ကို ၾကိဳတင္ကာကြယ္ထားႏိုင္ပါသည္။ ႏွစ္ျခိဳက္စြာ အိပ္ေမာက်ေစပါသည္။
(၃) ၾသဇာရြက္ကိုၾကိတ္၍ သတၱဳရည္ေသာက္သံုးေပးျခင္းျဖင့္၊ သန္ႏွင့္ တုတ္ေကာင္မ်ားကို က်ေစႏိုင္ပါသည္။
(၄) အမွ်င္ဓာတ္အလံုအေလာက္ ပါရွိျခင္းေၾကာင့္၊ အစာေခ်စံနစ္ကိုေကာင္းမြန္ေစျပီး၊ ၀မ္းကုိလဲမခ်ဳပ္ေစပါ။ ထမင္း စားျပီးတိုင္း အစာေက်ေစ ရန္အတြက္ ၾသဇာသီးစားေပးသင့္ပါသည္။ ေလပူထိုးျခင္း၊ ေလနာေရာဂါမ်ား ႏွင့္ အစာအိမ္မေကာင္း၍ မအီမသာျဖစ္ျခင္း၊ ေသြးအန္ျခင္း တို႔ကိုလည္း ေပ်ာက္ကင္းေစပါသည္။
(၅) ၀မ္းသြားပါက ၾသဇာရြက္ျပဳတ္ရည္ကိုေသာက္သံုးႏိုင္ပါသည္။ ၀မ္းေလ်ာျပီးအားျပန္လည္ျပည့္ေစရန္အတြက္ ၾသဇာသီးပင္ အေခါက္ျပဳတ္ ရည္က၊ အားကိုးေလာက္ပါေပသည္။ အသီးစိမ္းသည္ ေကာ့ပါးပါရွိေသာေၾကာင့္ ၀မ္းသြားျခင္းႏွင့္၀မ္းကိုက္ျခင္း တို ့ကို ေကာင္းစြာကုသေပး ႏိုငိသည့္အတြက္၊ အသီးစိမ္းကိုအေျခာက္လွမ္း အမႈန္ ့ၾကိတ္ျပီးေသာက္ေပးသင့္ပါသည္။
(၆) အျမစ္ကိုေသြး၍ ေသာက္ပါက ဆီးခ်ဳပ္ေရာဂါ ေပ်ာက္ကင္းေစပါသည္။
(၇) ၾသဇာသီးက၊ ေဆးလိပ္ေသာက္သူမ်ား၏ အဆုတ္တြင္ နီကိုဒင္းအဆိပ္ဓာတ္ကို ေျဖေဖ်ာက္ေပးကာ၊ အဆုတ္ ကိုသန္ ့ေစပါသည္။
(၈)ဗိုက္တာမင္စီ ႏွင့္ဓာတ္တိုးဆန္ ့က်င္ပစၥည္းမ်ားပါရွိျခင္းေၾကာင့္၊ကိုယ္ခံစြမ္းအားကို
ေကာင္းမြန္တိုးတက္ေစကာ၊ ခႏၵာကိုယ္ထဲရွိ မလို လားအပ္ေသာ free radicals မ်ားကို ႏွိမ္ႏွင္းေပးပါသည္။
(၉) အသီးထဲတြင္ ဗီတာမင္ေအ ပါရွိေသာေၾကာင့္၊ မွန္မွန္စားေပးျခင္းျဖင့္ ဆံပင္၊ မ်က္ေစ့၊ ေျခသည္းလက္သည္း ႏွင့္ အသားအရည္တို ့ကို ေကာင္းက်ိဳးျပဳေပးႏိုင္ပါသည္။ ၾသဇာေစ့အမႈန္ ့ကို ညအိပ္ခါနီး ဆံပင္အႏွံ ့လိမ္းက်ံ ေပးျပီး၊ ေနာက္တစ္ေန ့နံက္ၾကည့္လိုက္ပါ။
ဆံသားမ်ား နက္ေမွာင္ေတာက္ေျပာင္လာသည္ကို အံ့ၾသစြာ ေတြ ့ျမင္ရပါမည္။ (သို ့ေသာ္ ၾသဇာေစ့အမႈန္ ့မ်က္ေစ့ထဲမ၀င္ရန္အထူးသတိျပဳပါ)
(၁၀) အသီးထဲတြင္ ျပည့္၀ဆီ၊ ကိုလက္စထေရာ ႏွင့္ ဆိုဒီယမ္တို ့ ပါ၀င္မႈနဲပါးျပီး၊ ကစီဓာတ္ၾကြယ္၀ျခင္းေၾကာင့္လည္း ခြန္အားတိုးပြားေစျပီး၊ က်န္းမာေရးကို ဘက္စံုေကာင္းေစပါသည္။ နာလန္ထစလူနာမ်ား ၾသဇာသီးစားျပီး အားျပန္ျပည့္ေစပါသည္။
(၁၁) ခႏၵာကိုယ္အေရျပားေပၚရွိ ျပည္တည္နာ၊ ေမြးကြၽတ္နာ ႏွင့္ ဖက္ခြက္နာတို ့ျဖစ္ပြားပါက၊ ၾသဇာသီးအႏွစ္သား (သို ့မဟုတ္) ၾသဇာရြက္ ေျချပီး ၄င္းသတၱဳရည္ျဖင့္ ထိုအနာေပၚအံုျပီးစည္းထားေပးျခင္းျဖင့္ ျပည္ပုပ္မ်ားစုပ္ယူ ခမ္းေျခာက္ကာ၊ အနာျမန္ျမန္ က်က္ေစပါသည္။
(၁၂) ၾသဇာသီးထဲတြင္ ေကာ့ပါးဓာတ္ အေျမာက္အမ်ားပါရွိေပရာ၊ ေသြးထဲရွိေဟမိုဂလိုဘင္ကိုတိုးပြားေစျပီး၊ေသြးအား ေကာင္းေစပါသည္။ ထို ့ေၾကာင့္ ေသြးအားနည္း ေရာဂါသည္မ်ား မွီ၀ဲစားသံုးသင့္ပါသည္။
(၁၃) ၾသဇာပင္အေခါက္သည္ တစ္ရႈးမ်ားကိုက်ဳံ ့က်ဥ္း၍ေသြးတိတ္ေစႏိုင္ေသာ အာနိသင္ရွိျခင္းေၾကာင့္၊ အေရျပားပြန္ပဲ့ဒဏ္ရာမ်ားႏွင့္ ခြဲစိပ္ ထားေသာအနာမ်ားေပၚတြင္ ျဖဴးေပးႏိုင္ပါသည္။ သြားကိုက္သြားနာျခင္းမ်ားအတြက္လည္း ၾသဇာပင္ေခါက္အမႈန္ ့ျဖင့္ သိပ္ေပးႏိုင္ပါသည္။
(၁၄) အသီးထဲတြင္ မဂနီစီယမ္ အေျမာက္အမ်ားပါရွိျခင္းေၾကာင့္၊ ခႏၵာကိုယ္ထဲရွိေရဓာတ္ကိုမွ်တေစသည့္ျပင္၊ အရိုးအဆစ္မ်ားမွ အက္ဆစ္ မ်ားကိုဖယ္ရွားေပးႏိုင္ေသာေၾကာင့္ အဆစ္အျမစ္ေယာင္နာ ေရာဂါအမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္ ေဂါက္ ေရာဂါတို ့ကို မျဖစ္လာေစပါ။
(၁၅) ၾသဇာေစ့ကအဆိပ္ရွိ၍ စားသံုးရန္မသင့္ေသာ္လဲ၊ အင္းဆက္ပိုးေကာင္ေတြကိုသတ္ေပးႏိုင္သျဖင့္ ထိုအေစ့ကို ေထာင္းကာ၊ ၀ဲႏွင္းခူနာ မ်ားေပၚျဖဴးျပီး ပုိးသတ္ေပးႏိုင္ပါသည္။ ျမန္မာ့ေဆးက်မး္မ်ားတြင္ ၾသဇာေစ့အတြင္းဆံကိုႀကိတ္၍ မီးရိႈ႕အခိုးမိႈင္းတိုက္ျပီး ရႈရိုက္ေပးပါက ၀က္ရူးပ်ံေရာဂါ ေပ်ာက္ကင္းသည္ဟုဆိုပါသည္။
(၁၆) အပူခ်ိန္မက်ဘဲ အျပင္းဖ်ားေသာလူနာမ်ားကို ၾသဇာသီးအစိမ္း၊ အရြက္၊ အေခါက္၊ အျမစ္ တို ့ကိုေရာ၍ ေရ ၁-လီတာျဖင့္ ၅-မိနစ္ ျပဳတ္ျပီး တိုက္ေပးပါက၊ အဖ်ားမ်ားယူပစ္သလို ေပ်ာက္ကင္းသြားေစပါသည္။
(၁၇) လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္အတြက္ တစ္ေန ့တာ ေကာ့ပါးလိုအပ္မႈပမာဏမွာ ၉၀၀ မီလီဂရမ္ျဖစ္ျပီး၊ ကိုယ္၀န္ေဆာင္အမ်ိဳးသမီး အတြက္ တစ္ေန ့တာ ေကာ့ပါး လိုအပ္မႈပမာဏမွာ ၁၀၀၀ မီလီဂရမ္ ျဖစ္ပါသည္။ ေကာ့ပါးဓာတ္ခ်ိဳ ့တဲ့ေသာ မိခင္ေလာင္းသည္ အခ်ိန္မတိုင္မွီ မီးဖြား ေစျပီး၊ ေဆာက္ဆက္တဲြျပသနာမ်ားအေနျဖင့္ ေသြးျဖဴဥအားနဲကာ၊ အရိုးက်ိဳးလြယ္ပါသည္။ေကာ့ပါးဓာတ္ၾကြယ္၀ေသာ ၾသဇာသီးကို အားျဖည့္ အစာအျဖစ္ စားသံုးႏိုင္ပါသည္။
(၁၈) ၾသဇာသီးတြင္ ကယ္လိုရီပမာဏျမင့္မားစြာပါရွိပါသည္။ ခႏၵာကိုယ္ေသးသြယ္ပိန္လြန္းသူမ်ား၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ တက္လိုပါက၊ ၾသဇာသီး အႏွစ္ကို ပ်ားရည္ျဖင့္ေရာ၍ စားသံုးေပးႏိုင္ပါသည္။
(၁၉) ၾသဇာသီးထဲရွိ ပိုတက္စီယမ္အစြမ္းက၊ ၾကြက္သားမ်ား ကိုခြန္အားျဖစ္ေစပါသည္။
(၂၀) အရြက္ႀကိတ္၍ အံုကပ္ေပးပါက အေၾကာငုပ္ျခင္း ႏွင့္ အေၾကာတက္ျခင္းမ်ားကို ေျပေပ်ာက္ေစျပီး၊ အရြက္ကို ေခ်၍ရႈေပးပါက အမူး အေမာ္ ႏွင့္ ထိပ္ကပ္နာတို ့ကို ေပ်ာက္ေစပါသည္။
(၂၁) ယေန ့ေဆးသိပၸံနည္းအရ၊ ကင္ဆာေရာဂါတို ့ကို ခီမိုေဆးသြင္း၊ ကုသေစပါသည္။ ခီမိုေဆးစြမ္းက ခႏၵာကိုယ္ ထဲရွိ ဆဲလ္အေကာင္း/ အဆိုးအားလံုးကို သတ္ပစ္ၾကျပီး၊ ၾသဇာသီးမ်ိဳးႏြယ္၀င္ ဒူးရင္းၾသဇာကေတာ့ ကင္ဆာဆဲလ္ကိုသာ ေရြးသတ္ေပးသည့္အျပင္၊ ကင္ဆာ အက်ိတ္အခဲမ်ားကိုပါ ေကာင္းစြာႏွိမ္ႏွင္းေပးႏိုင္စြမ္းရွိပါသည္။ ထို ့ေၾကာင့္ မည္သည့္ကင္ဆာေ၀ဒနာသည္မဆို၊ ဒူးရင္းၾသဇာ အရြက္ ၂၀ ကို ေရ ၇-ခြက္ထဲ့ျပီး မီးေအးေအး ျဖင့္ (၂)နာရီခန္ ့ၾကာေအာင္တည္ေပးျပီးေနာက္ တစ္ရက္လွ်င္ (၃)ၾကိမ္ႏံႈးျဖင့္ (၂)ခြက္စီ ေသာက္ေပးပါ။ ဤ နည္းအတိုင္း ၅-ရက္တိတိ ေသာက္သံုးေပးျခင္းျဖင့္သိသိသာသာ အက်ိဳးထူးခံစားရပါလိမ့္မည္။ (ထိုသို ့ ေသာက္ေနစဥ္အတြင္း ဒူးရင္းၾသဇာ သီးကိုလဲ စားသံုးႏိုင္ပါသည္)
အသားအေရထိန္းသိမ္းနည္း။
မိမိအိမ္မွာပင္မ်က္ႏွာကို ၾသဇာသီးျဖင့္အလြယ္တကူ scrubs လုပ္လို ့ရပါသည္။ ဒီနည္းက မ်က္ႏွာအသားအေရကို ေဘးထြက္ ဆိုးက်ိဳးမျဖစ္ ေစပါ။ ေရွးဦးစြာမ်က္ႏွာကို သန္ ့စင္ေဆးေၾကာပါ။ ၾသဇာသီး အေစ့ကိုဖယ္၍ အသားႏွင့္အႏွစ္တို ့ကို ဒိန္ခ်ဥ္ (သို ့မဟုတ္) ဗီတာမင္စီဓာတ္ ပါေသာ မ်က္ႏွာလိမ္းကရင္မ္ျဖင့္ ေရာသမေမႊေပးပါ။ ျပီးေနာက္ မ်က္ႏွာတစ္ျပင္လံုးကို ညင္ညင္သာသာ ပြတ္လိမ္းေပးပါ။ မ်က္ေစ့ထဲမ၀င္ ေအာင္ဂရုစိုက္ပါ။ လိမ္းျပီး၊ မိနစ္ ၂၀ ခန္ ့ အၾကာမွာ ေရေအးေအးျဖင့္ သစ္ေပးပါ။ ၾသဇာသီး၏ အစြမ္းက၊ မ်က္ႏွာအသားအရည္ကို ၀င္းလက္ စိုျပည္ေစျပီး၊ ဒိန္ခ်ဥ္ (သို ့မဟုတ္) ကရင္မ္ ထဲတြင္ပါရွိ ေသာ lactose အက္ဆစ္ဓာတ္က မျမင္ရေသာပိုးမႊားမ်ားကိုေသေစကာ၊ မ်က္ႏွာေပၚရွိ ေခ်းေညွာ္မ်ား ႏွင့္ မွဲ ့ေျခာက္တို ့ကို ၁၀၀% သန္ ့စင္ေစ ပါသည္။ ဤနည္းအတိုင္း တစ္ပတ္တစ္ၾကိမ္လုပ္ေပးရံုျဖင့္ လံုေလာက္ပါသည္။
သတိျပဳရန္။
(၁) ကေလးမ်ားက ၾသဇာသီးေစ့ေလးမ်ာကို ဇယ္ေတာက္တမ္းကစားတတ္ၾကပါသည္။ နား ႏွင့္ ႏွာေခါင္းထဲ မေတာ္တဆ အေစ့ မ၀င္ေစရ ေအာင္ သတိျပဳေပးသင့္ပါသည္။
(၂) ၾသဇာသီး နွင့္ ပ်ားရည္ ကို တြဲဖက္မစားသင့္ပါ။ ေအာ့အန္တတ္ျပီး၊ အခန္ ့ မသင္ရင္ေသေစႏိုင္ပါသည္။
(၃) ၀က္သားသည္ အေအးစာျဖစ္ျပီး၊ ၾသဇာသီးသည္ အပူစာျဖစ္သျဖင့္ တြဲဖက္၍မစားသင့္ပါ။ မူးေ၀ေအာ့အန္ တတ္ပါသည္။
(၄) သဘာ၀သၾကားဓာတ္ၾကြယ္၀သျဖင့္၊ ဆီးခ်ိဳေ၀ဒနာသည္မ်ား ေရွာင္ရွားရပါမည္။
(၅) ခြ်ဲ၊သလိပ္ကို အားေပးသျဖင့္ ပန္းနာေရာဂါသည္မ်ား မစားသင့္ေပ။
မွတ္ခ်က္။
(၁) အသီးႏုႏုတို ့ကုိ အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာ အုပ္ထားေသာ္လဲ မမွည့္လာဘဲ၊ မႈိတက္ျပီးမည္းသြားတတ္ပါသည္။ ထို ့ေၾကာင့္ ၾသဇာသီးကို ကို္င္ၾကည့္ေသာအခါ၊ လက္ထဲတြင္ အေလးခ်ိန္စီးျပီး၊ မ်က္ကြင္းက်ယ္ေသာ အသီးရင့္ရင့္တို ့ကိုုသာေရြး၀ယ္ပါ။ ၀ယ္ျပီးေသာ အသီးေတြ မပိျပားရေလေအာင္ အင္ဖက္ေတြျဖင့္ အထပ္လုိက္ ဖံုးအုပ္ထားပါ (သို ့မဟုတ္) ဆန္အိုးထဲတြင္ အမွည့္ခံပါ။
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
“မသိသူေက်ာ္သြား၊ သိသူေဖာ္စား” ဟူေသာ ျမန္မာစကားပံုရွိပါသည္။ ေဆးပညာရႈေထာင့္မွ ၾကည့္ပါက ၾသဇာသီးတစ္ပင္လံုးက သိပံၸြနည္းအရသာမက၊ တိုင္းရင္းေဆး၀ါးကုထံုးအတြက္ပါ အ့ံမခန္း အသံုး၀င္ေနပါသည္။ ထို ့ေၾကာင့္အရသာလဲရွိ၊ က်န္းမာေရး အတြက္လဲ ေကာင္းက်ိဳးျပဳေသာ ရာသီစာသီးႏွံတစ္မ်ိဳးျဖစ္သည့္ ၾသဇာသီးကို လက္လြတ္မခံသင့္ပါေၾကာင္း သတင္းေကာင္း ပါးလိုက္ရပါသည္။
ဘာသာျပန္သူ (ေပါက္ေပါက္)
သူရွင္သန္ရာ၊ ေရေျမရာသီဥတုသဘာ၀ေပၚမူတည္ျပီး အသီး၏အရြယ္အစားမွာ ၃-လကၼခြဲမွ ၆-လကၼခြဲထိ ရွိတတ္ပါသည္။ အသီးကို ခပ္၀ိုင္း၀ိုင္းပံုံု၊ ရွည္ေမ်ာပံုပံု၊ အသည္းပံု၊ တစ္ဖက္ေဖာင္းတစ္ဖက္ပိန္ စသည္ျဖင့္ ပံုစံမ်ိဳးမ်ိဳးေတြ ့ရ တတ္ပါသည္။ အခြံမွာပါးေသာ္လဲ၊ ရာဇမတ္ကြက္ပံုသ႑ာန္တို ့ျဖင့္ ေတာ္ေတာ္ေလး ၾကမ္းေထာ္ပါသည္။ အသီးတို ့ထံုးစံအတိုင္း မမွည့္ခင္ စိမ္းဖန္ ့ဖန္ ့ေရာင္ျဖစ္ျပီး၊ မွည့္သြာေးသာအခါမွာ ၀ါညစ္ညစ္ေရာင္ (သို ့မဟုတ္) အညိုေရာင္ေျပာင္းသြားတတ္ပါသည္။ မမွည့္ခင္အလြန္မာျပီး၊ မွည့္ေသာအခါမွာေတာ့ အခြံေပ်ာ့သီးျဖစ္သြားပါသည္။ ရွဥ့္ ႏွင့္ ေက်းဌက္သတၱ၀ါမ်ားကလည္း ၾသဇာသီးကို ၾကိဳက္ၾကသည့္ျပင္၊ သဘာဝအရ အမွည့္ျမန္ျပီးေၾကြက်တတ္ တာေၾကာင့္ အပင္မွာအက္ကြဲသည္အထိ မထားရပါဘူး။ အသီးေတာ္ေတာ္ရင့္ၿပီး မ်က္စိက်ဲလာတာနဲ႔တျပိဳင္နက္ ခူးဆြတ္ၿပီး အုပ္ထားရပါမည္။ အခြံ၏ေအာက္မွာ အရသာေမႊးခ်ိဳသည့္ ကရင္မ္ျဖဴေရာင္ အသားအႏွစ္ေပ်ာ့မ်ားရွိျပီး၊ ထိုအသားတို ့က အနက္ ေရာင္ေတာက္ေျပာင္ေသာ အေစ့တို ့ကို ဖံုးအုပ္ထားပါသည္။ ထိုအေစ့က အဆိပ္ျဖစ္ေစတတ္သျဖင္၀ါးစားလို ့မရပါဘူး။ ပရေဆး၀ါး အျဖစ္ လြန္စြာ အသံုးတဲ့၏။
ျမန္မာျပည္မွာ *ၾသဇာ* ဟူေသာ အတိတ္နမိတ္ကိုေကာက္ခါ၊ ၾသဇာတကၠိမ ဘုန္းတန္ခိုးၾကီးရန္ဟူေသာ ယံုၾကည္မႈျဖင့္ ဘုရား၊ သံဃာမ်ား ကို ၾသဇာသီးျဖင့္ လွဴဒါန္းေလ့ရွိၾကပါသည္။ ထို ့ျပင္ ၾသဇာကိုင္းခ်ိဳး၍ အေဆာင္လက္ဖြဲ ့ ေဆာင္ထားၾကေလ၏။ ၾသဇာသီးကို “အေဖက အႏူ..အေမက တရုတ္..သားက ကုလား...” ဟု စကား၀ွက္တမ္း ကစားၾကပါသည္။ ၾသဇာပင္တို ့သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအလယ္ပိုင္းတြင္ သဘာ၀အေလ်ာက္ အေလ့က်ေပါက္ေရာက္ၾကျပီး၊ ျပင္ဦးလြင္၊ ေတာင္ၾကီး ႏွင့္ ကရင္ျပည္နယ္တို ့တြင္မိုးလယ္ကာလမွစ၍ ၾသဇာသီး၊ လွိဳင္ လွိဳင္ထြက္ရွိ၏။ အထူးသျဖင့္ ပုပၸါးမွထြက္ေသာ ၾသဇာသီးသည္ အရြယ္ပိုမိုၾကီးမားၾကျပီး၊ ျပည္ျမိဳ ့မွထြက္ေသာ ခရမ္းရင့္ေရာင္ဆန္ဆန္ နီညဳိညိုအသီးတို ့က အရသာပိုခ်ိဳသည္ဟု နံမည္ၾကီးပါသည္။
ရိုးရိုးၾသဇာသီးထက္အေတာ္အတန္ၾကီးမားကာ၊ ဆူးေပ်ာ့ေပ်ာ့ေလးမ်ားပါရွိျပီး၊ မ်ိဳးရိုးကြဲျပားေသာ “ဒူးရင္းၾသဇာ” လည္းရွိပါသည္။ ခ်ဳိခ်ဥ္ခ်ဥ္ အရသာႏွင့္အနံ ့နဲနဲျပင္းျပင္းကာ၊ အထဲကအတြင္းသားမ်ားသည္ ပံုမွန္ၾသဇာသီးထက္ ေပ်ာ့အိျပီး အေစ့လဲနဲပါး၏။ ၄င္းက ကင္ဆာေရာဂါ အတြက္အလြန္ေဆးဘက္၀င္သည္ဟု နံမည္ၾကီးျပီး၊ ျမန္မာျပည္မွာေတြ ့ရခဲသျဖင့္ ေစ်းလဲၾကီး၏။ ေနာက္တစ္မ်ိဳးရွိပါေသးသည္။ နီညိုေရာင္ရွိ ကာ၊ ပံုမွန္ၾသဇာသီးမ်ားထက္အရြယ္ပိုၾကီးျပီး၊ ပိႏၷဲသီးရနံ ့ထြက္ရွိသျဖင့္ “ပိႏၷဲၾသဇာ” ဟု ေခၚၾကပါသည္။ ရွမ္းျပည္ေဒသတြင္ အမ်ားအျပား ေတြ ့ရတတ္၏။ အေပၚယံအခြံသည္ သရက္သီးခြံကဲ့သို ့ပါးလႊားကာ၊ ပ်ားအံုကြက္ ဒီဇိုင္းျဖစ္ပါသည္။ အေစ့ကမပါသေလာက္ အလြန္နဲပါးကာ၊ အႏွစ္သားမ်ားျဖင့္ ျပည့္ေနပါသည္။ အခ်ိဳအရသာ နဲနဲေပါ့ေသာ္လဲဘဲ၊ အရြယ္ၾကီးမားကာ၊ အသားလဲထူသျဖင့္ တစ္လံုးစား ျပီးတာႏွင့္အီစိမ့္ သြားမွာအမွန္ပါ။
သဘာ၀သၾကားဓာတ္ပါရွိလို ့ခ်ိဳလဲခ်ိဳ၊ ေမႊးလဲေမႊးေသာၾသဇာသီးမ်ားကို ျမန္မာျပည္ေတာ့ သူ ့ခ်ည္းသက္သက္ သြားရည္စာ၊ အခ်ိဳပြဲအျဖစ္သာ စားေလ့ရွိပါသည္။ ႏိုင္ငံျခားတိုင္းျပည္မ်ားမွာေတာ့ ၾသဇာသီးကို ႏြားႏို ့ျဖင့္ေရာကာ၊ Milk Shake အျဖစ္လည္းေကာင္း၊ ယို၊ ဂ်ယ္လီ၊ ေရခဲမုန္ ့၊ ရွာရဘတ္ရည္(ေဖ်ာ္ရည္)အျဖစ္လညး္ေကာင္း၊ကိတ္မုန္ ့ တြင္အရသာရွိေစရန္အတြက္လည္းေကာင္း၊စသည္ျဖင့္ အမိ်ဳးမ်ိဳးလုပ္စားၾကပါသည္။
ၾသဇာသီးႏွင့္က်န္းမာေရး။
ၾသဇာသီးသည္ အရသာရွိသည့္ျပင္၊ လူသားတို ့က်န္းမာေရးကို အေထာက္အကူျဖစ္ေစေသာ အာဟာရဓာတ္တို ့ စုေ၀းရာအရင္း အျမစ္ျဖစ္ပါ သည္။ ၾသဇာသီးသာမက၊ အရြက္၊ အေစ့၊ ပင္စည္၊ အျမစ္ စသည္ျဖင့္ တစ္ပင္လံုးေဆးဖက္၀င္ပါသည္။ ၁၀၀ ဂရမ္ အေလးခ်ိန္ရွိေသာ ၾသဇာ သီးထဲတြင္ ဗီတာမင္ဘီ (ေခၚ) သီအာမင္ ၀-၀၇ မီလီဂရမ္၊ ဗီတာမင္ေအ ၁ မီလီဂရမ္၊ ဗီတာမင္ဘီ ၂ (ေခၚ) ရီဘိုဖလာဗင္ ၀.၀၉ မီလီဂရမ္၊ သဘာ၀သၾကားဓာတ္ ၁၆ ဂရမ္၊ ဗီတာမင္ဘီ ၃ (ေခၚ) နီအာစင္ ၀.၇ မီလီဂရမ္၊ ကစီဓာတ္ ၂၃.၇၁ ဂရမ္၊ သံဓာတ္ ၀.၇ မီလီဂရမ္၊ အက္ဆစ္ဓာတ္ေပါင္း ၀.၄ မီလီဂရမ္၊ ခြန္အား ၈၆ ကယ္လိုရီ၊ ပရိုတင္း ၃ ဂရမ္၊ ဇင့္ ၁.၅ မီလီဂရမ္၊ မဂၢနီစီယမ္ ၆၆ ဂရမ္၊ ေကာ့ပါး ၂.၄ မီလီဂရမ္၊ ပိုတက္စီယမ္ ၄၅၀ မီလီဂရမ္၊ ဆိုဒီယမ္ ၉ မီလီဂရမ္၊ ကယ္စီယမ္ ၁၉ မီလီဂရမ္၊ ဗီတာမင္စီ ၃၃ မီလီဂရမ္၊ အမွ်င္ဓာတ္ ၂.၁ ဂရမ္၊ ေပ်ာ္၀င္လြယ္ေသာ Solids (Brix) ၂၂.၃% စသည္ျဖင့္ အသီးသီးပါရွိၾကပါသည္။
(၁)ဗီတာမင္ဘီ6၊ပိုတက္စီယမ္ ႏွင့္မဂၢနီစီယမ္ဓာတ္ပါရွိျခင္းေၾကာင့္ ႏွလုံးၾကြက္သားေတြကိုေျပေလ်ာ့ေစျပီး၊
ႏွလံုးအားနဲ၍ႏွလံုးခုန္မမွန္ျခင္း ႏွင့္ ႏွလံုးေရာဂါ ေ၀ဒနာမ်ားအတြက္ၾသဇာသီးက ေကာင္းက်ိဳးျပဳပါသည္။
ႏွလံုးေရာဂါႏွင့္ ဆက္စပ္လ်က္ရွိေသာ၊ ေလျဖတ္ျခင္း ႏွင့္ ေသြးတိုးေရာဂါတို ့ကိုလဲ မျဖစ္ေစပါ။
(၂) ဗီတာမင္ဘီဓာတ္ခ်ိဳ ့ယြင္းမႈေၾကာင့္၊ အေရျပားေရာဂါ၊ လည္ေခ်ာင္းနာျခင္း၊ လွ်ာနာျခင္း၊ တက္ျခင္း၊ စိတ္ဓာတ္က် စိတ္အားငယ္ျခင္း တို ့ျဖစ္တတ္ပါသည္။ ဗီတာမင္ဘီ ၾကြယ္၀ေသာ ၾသဇာသီးကိုစားေပးျခင္းျဖင့္ ထိုေရာဂါ တို ့ကို ၾကိဳတင္ကာကြယ္ထားႏိုင္ပါသည္။ ႏွစ္ျခိဳက္စြာ အိပ္ေမာက်ေစပါသည္။
(၃) ၾသဇာရြက္ကိုၾကိတ္၍ သတၱဳရည္ေသာက္သံုးေပးျခင္းျဖင့္၊ သန္ႏွင့္ တုတ္ေကာင္မ်ားကို က်ေစႏိုင္ပါသည္။
(၄) အမွ်င္ဓာတ္အလံုအေလာက္ ပါရွိျခင္းေၾကာင့္၊ အစာေခ်စံနစ္ကိုေကာင္းမြန္ေစျပီး၊ ၀မ္းကုိလဲမခ်ဳပ္ေစပါ။ ထမင္း စားျပီးတိုင္း အစာေက်ေစ ရန္အတြက္ ၾသဇာသီးစားေပးသင့္ပါသည္။ ေလပူထိုးျခင္း၊ ေလနာေရာဂါမ်ား ႏွင့္ အစာအိမ္မေကာင္း၍ မအီမသာျဖစ္ျခင္း၊ ေသြးအန္ျခင္း တို႔ကိုလည္း ေပ်ာက္ကင္းေစပါသည္။
(၅) ၀မ္းသြားပါက ၾသဇာရြက္ျပဳတ္ရည္ကိုေသာက္သံုးႏိုင္ပါသည္။ ၀မ္းေလ်ာျပီးအားျပန္လည္ျပည့္ေစရန္အတြက္ ၾသဇာသီးပင္ အေခါက္ျပဳတ္ ရည္က၊ အားကိုးေလာက္ပါေပသည္။ အသီးစိမ္းသည္ ေကာ့ပါးပါရွိေသာေၾကာင့္ ၀မ္းသြားျခင္းႏွင့္၀မ္းကိုက္ျခင္း တို ့ကို ေကာင္းစြာကုသေပး ႏိုငိသည့္အတြက္၊ အသီးစိမ္းကိုအေျခာက္လွမ္း အမႈန္ ့ၾကိတ္ျပီးေသာက္ေပးသင့္ပါသည္။
(၆) အျမစ္ကိုေသြး၍ ေသာက္ပါက ဆီးခ်ဳပ္ေရာဂါ ေပ်ာက္ကင္းေစပါသည္။
(၇) ၾသဇာသီးက၊ ေဆးလိပ္ေသာက္သူမ်ား၏ အဆုတ္တြင္ နီကိုဒင္းအဆိပ္ဓာတ္ကို ေျဖေဖ်ာက္ေပးကာ၊ အဆုတ္ ကိုသန္ ့ေစပါသည္။
(၈)ဗိုက္တာမင္စီ ႏွင့္ဓာတ္တိုးဆန္ ့က်င္ပစၥည္းမ်ားပါရွိျခင္းေၾကာင့္၊ကိုယ္ခံစြမ္းအားကို
ေကာင္းမြန္တိုးတက္ေစကာ၊ ခႏၵာကိုယ္ထဲရွိ မလို လားအပ္ေသာ free radicals မ်ားကို ႏွိမ္ႏွင္းေပးပါသည္။
(၉) အသီးထဲတြင္ ဗီတာမင္ေအ ပါရွိေသာေၾကာင့္၊ မွန္မွန္စားေပးျခင္းျဖင့္ ဆံပင္၊ မ်က္ေစ့၊ ေျခသည္းလက္သည္း ႏွင့္ အသားအရည္တို ့ကို ေကာင္းက်ိဳးျပဳေပးႏိုင္ပါသည္။ ၾသဇာေစ့အမႈန္ ့ကို ညအိပ္ခါနီး ဆံပင္အႏွံ ့လိမ္းက်ံ ေပးျပီး၊ ေနာက္တစ္ေန ့နံက္ၾကည့္လိုက္ပါ။
ဆံသားမ်ား နက္ေမွာင္ေတာက္ေျပာင္လာသည္ကို အံ့ၾသစြာ ေတြ ့ျမင္ရပါမည္။ (သို ့ေသာ္ ၾသဇာေစ့အမႈန္ ့မ်က္ေစ့ထဲမ၀င္ရန္အထူးသတိျပဳပါ)
(၁၀) အသီးထဲတြင္ ျပည့္၀ဆီ၊ ကိုလက္စထေရာ ႏွင့္ ဆိုဒီယမ္တို ့ ပါ၀င္မႈနဲပါးျပီး၊ ကစီဓာတ္ၾကြယ္၀ျခင္းေၾကာင့္လည္း ခြန္အားတိုးပြားေစျပီး၊ က်န္းမာေရးကို ဘက္စံုေကာင္းေစပါသည္။ နာလန္ထစလူနာမ်ား ၾသဇာသီးစားျပီး အားျပန္ျပည့္ေစပါသည္။
(၁၁) ခႏၵာကိုယ္အေရျပားေပၚရွိ ျပည္တည္နာ၊ ေမြးကြၽတ္နာ ႏွင့္ ဖက္ခြက္နာတို ့ျဖစ္ပြားပါက၊ ၾသဇာသီးအႏွစ္သား (သို ့မဟုတ္) ၾသဇာရြက္ ေျချပီး ၄င္းသတၱဳရည္ျဖင့္ ထိုအနာေပၚအံုျပီးစည္းထားေပးျခင္းျဖင့္ ျပည္ပုပ္မ်ားစုပ္ယူ ခမ္းေျခာက္ကာ၊ အနာျမန္ျမန္ က်က္ေစပါသည္။
(၁၂) ၾသဇာသီးထဲတြင္ ေကာ့ပါးဓာတ္ အေျမာက္အမ်ားပါရွိေပရာ၊ ေသြးထဲရွိေဟမိုဂလိုဘင္ကိုတိုးပြားေစျပီး၊ေသြးအား ေကာင္းေစပါသည္။ ထို ့ေၾကာင့္ ေသြးအားနည္း ေရာဂါသည္မ်ား မွီ၀ဲစားသံုးသင့္ပါသည္။
(၁၃) ၾသဇာပင္အေခါက္သည္ တစ္ရႈးမ်ားကိုက်ဳံ ့က်ဥ္း၍ေသြးတိတ္ေစႏိုင္ေသာ အာနိသင္ရွိျခင္းေၾကာင့္၊ အေရျပားပြန္ပဲ့ဒဏ္ရာမ်ားႏွင့္ ခြဲစိပ္ ထားေသာအနာမ်ားေပၚတြင္ ျဖဴးေပးႏိုင္ပါသည္။ သြားကိုက္သြားနာျခင္းမ်ားအတြက္လည္း ၾသဇာပင္ေခါက္အမႈန္ ့ျဖင့္ သိပ္ေပးႏိုင္ပါသည္။
(၁၄) အသီးထဲတြင္ မဂနီစီယမ္ အေျမာက္အမ်ားပါရွိျခင္းေၾကာင့္၊ ခႏၵာကိုယ္ထဲရွိေရဓာတ္ကိုမွ်တေစသည့္ျပင္၊ အရိုးအဆစ္မ်ားမွ အက္ဆစ္ မ်ားကိုဖယ္ရွားေပးႏိုင္ေသာေၾကာင့္ အဆစ္အျမစ္ေယာင္နာ ေရာဂါအမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္ ေဂါက္ ေရာဂါတို ့ကို မျဖစ္လာေစပါ။
(၁၅) ၾသဇာေစ့ကအဆိပ္ရွိ၍ စားသံုးရန္မသင့္ေသာ္လဲ၊ အင္းဆက္ပိုးေကာင္ေတြကိုသတ္ေပးႏိုင္သျဖင့္ ထိုအေစ့ကို ေထာင္းကာ၊ ၀ဲႏွင္းခူနာ မ်ားေပၚျဖဴးျပီး ပုိးသတ္ေပးႏိုင္ပါသည္။ ျမန္မာ့ေဆးက်မး္မ်ားတြင္ ၾသဇာေစ့အတြင္းဆံကိုႀကိတ္၍ မီးရိႈ႕အခိုးမိႈင္းတိုက္ျပီး ရႈရိုက္ေပးပါက ၀က္ရူးပ်ံေရာဂါ ေပ်ာက္ကင္းသည္ဟုဆိုပါသည္။
(၁၆) အပူခ်ိန္မက်ဘဲ အျပင္းဖ်ားေသာလူနာမ်ားကို ၾသဇာသီးအစိမ္း၊ အရြက္၊ အေခါက္၊ အျမစ္ တို ့ကိုေရာ၍ ေရ ၁-လီတာျဖင့္ ၅-မိနစ္ ျပဳတ္ျပီး တိုက္ေပးပါက၊ အဖ်ားမ်ားယူပစ္သလို ေပ်ာက္ကင္းသြားေစပါသည္။
(၁၇) လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္အတြက္ တစ္ေန ့တာ ေကာ့ပါးလိုအပ္မႈပမာဏမွာ ၉၀၀ မီလီဂရမ္ျဖစ္ျပီး၊ ကိုယ္၀န္ေဆာင္အမ်ိဳးသမီး အတြက္ တစ္ေန ့တာ ေကာ့ပါး လိုအပ္မႈပမာဏမွာ ၁၀၀၀ မီလီဂရမ္ ျဖစ္ပါသည္။ ေကာ့ပါးဓာတ္ခ်ိဳ ့တဲ့ေသာ မိခင္ေလာင္းသည္ အခ်ိန္မတိုင္မွီ မီးဖြား ေစျပီး၊ ေဆာက္ဆက္တဲြျပသနာမ်ားအေနျဖင့္ ေသြးျဖဴဥအားနဲကာ၊ အရိုးက်ိဳးလြယ္ပါသည္။ေကာ့ပါးဓာတ္ၾကြယ္၀ေသာ ၾသဇာသီးကို အားျဖည့္ အစာအျဖစ္ စားသံုးႏိုင္ပါသည္။
(၁၈) ၾသဇာသီးတြင္ ကယ္လိုရီပမာဏျမင့္မားစြာပါရွိပါသည္။ ခႏၵာကိုယ္ေသးသြယ္ပိန္လြန္းသူမ်ား၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ တက္လိုပါက၊ ၾသဇာသီး အႏွစ္ကို ပ်ားရည္ျဖင့္ေရာ၍ စားသံုးေပးႏိုင္ပါသည္။
(၁၉) ၾသဇာသီးထဲရွိ ပိုတက္စီယမ္အစြမ္းက၊ ၾကြက္သားမ်ား ကိုခြန္အားျဖစ္ေစပါသည္။
(၂၀) အရြက္ႀကိတ္၍ အံုကပ္ေပးပါက အေၾကာငုပ္ျခင္း ႏွင့္ အေၾကာတက္ျခင္းမ်ားကို ေျပေပ်ာက္ေစျပီး၊ အရြက္ကို ေခ်၍ရႈေပးပါက အမူး အေမာ္ ႏွင့္ ထိပ္ကပ္နာတို ့ကို ေပ်ာက္ေစပါသည္။
(၂၁) ယေန ့ေဆးသိပၸံနည္းအရ၊ ကင္ဆာေရာဂါတို ့ကို ခီမိုေဆးသြင္း၊ ကုသေစပါသည္။ ခီမိုေဆးစြမ္းက ခႏၵာကိုယ္ ထဲရွိ ဆဲလ္အေကာင္း/ အဆိုးအားလံုးကို သတ္ပစ္ၾကျပီး၊ ၾသဇာသီးမ်ိဳးႏြယ္၀င္ ဒူးရင္းၾသဇာကေတာ့ ကင္ဆာဆဲလ္ကိုသာ ေရြးသတ္ေပးသည့္အျပင္၊ ကင္ဆာ အက်ိတ္အခဲမ်ားကိုပါ ေကာင္းစြာႏွိမ္ႏွင္းေပးႏိုင္စြမ္းရွိပါသည္။ ထို ့ေၾကာင့္ မည္သည့္ကင္ဆာေ၀ဒနာသည္မဆို၊ ဒူးရင္းၾသဇာ အရြက္ ၂၀ ကို ေရ ၇-ခြက္ထဲ့ျပီး မီးေအးေအး ျဖင့္ (၂)နာရီခန္ ့ၾကာေအာင္တည္ေပးျပီးေနာက္ တစ္ရက္လွ်င္ (၃)ၾကိမ္ႏံႈးျဖင့္ (၂)ခြက္စီ ေသာက္ေပးပါ။ ဤ နည္းအတိုင္း ၅-ရက္တိတိ ေသာက္သံုးေပးျခင္းျဖင့္သိသိသာသာ အက်ိဳးထူးခံစားရပါလိမ့္မည္။ (ထိုသို ့ ေသာက္ေနစဥ္အတြင္း ဒူးရင္းၾသဇာ သီးကိုလဲ စားသံုးႏိုင္ပါသည္)
အသားအေရထိန္းသိမ္းနည္း။
မိမိအိမ္မွာပင္မ်က္ႏွာကို ၾသဇာသီးျဖင့္အလြယ္တကူ scrubs လုပ္လို ့ရပါသည္။ ဒီနည္းက မ်က္ႏွာအသားအေရကို ေဘးထြက္ ဆိုးက်ိဳးမျဖစ္ ေစပါ။ ေရွးဦးစြာမ်က္ႏွာကို သန္ ့စင္ေဆးေၾကာပါ။ ၾသဇာသီး အေစ့ကိုဖယ္၍ အသားႏွင့္အႏွစ္တို ့ကို ဒိန္ခ်ဥ္ (သို ့မဟုတ္) ဗီတာမင္စီဓာတ္ ပါေသာ မ်က္ႏွာလိမ္းကရင္မ္ျဖင့္ ေရာသမေမႊေပးပါ။ ျပီးေနာက္ မ်က္ႏွာတစ္ျပင္လံုးကို ညင္ညင္သာသာ ပြတ္လိမ္းေပးပါ။ မ်က္ေစ့ထဲမ၀င္ ေအာင္ဂရုစိုက္ပါ။ လိမ္းျပီး၊ မိနစ္ ၂၀ ခန္ ့ အၾကာမွာ ေရေအးေအးျဖင့္ သစ္ေပးပါ။ ၾသဇာသီး၏ အစြမ္းက၊ မ်က္ႏွာအသားအရည္ကို ၀င္းလက္ စိုျပည္ေစျပီး၊ ဒိန္ခ်ဥ္ (သို ့မဟုတ္) ကရင္မ္ ထဲတြင္ပါရွိ ေသာ lactose အက္ဆစ္ဓာတ္က မျမင္ရေသာပိုးမႊားမ်ားကိုေသေစကာ၊ မ်က္ႏွာေပၚရွိ ေခ်းေညွာ္မ်ား ႏွင့္ မွဲ ့ေျခာက္တို ့ကို ၁၀၀% သန္ ့စင္ေစ ပါသည္။ ဤနည္းအတိုင္း တစ္ပတ္တစ္ၾကိမ္လုပ္ေပးရံုျဖင့္ လံုေလာက္ပါသည္။
သတိျပဳရန္။
(၁) ကေလးမ်ားက ၾသဇာသီးေစ့ေလးမ်ာကို ဇယ္ေတာက္တမ္းကစားတတ္ၾကပါသည္။ နား ႏွင့္ ႏွာေခါင္းထဲ မေတာ္တဆ အေစ့ မ၀င္ေစရ ေအာင္ သတိျပဳေပးသင့္ပါသည္။
(၂) ၾသဇာသီး နွင့္ ပ်ားရည္ ကို တြဲဖက္မစားသင့္ပါ။ ေအာ့အန္တတ္ျပီး၊ အခန္ ့ မသင္ရင္ေသေစႏိုင္ပါသည္။
(၃) ၀က္သားသည္ အေအးစာျဖစ္ျပီး၊ ၾသဇာသီးသည္ အပူစာျဖစ္သျဖင့္ တြဲဖက္၍မစားသင့္ပါ။ မူးေ၀ေအာ့အန္ တတ္ပါသည္။
(၄) သဘာ၀သၾကားဓာတ္ၾကြယ္၀သျဖင့္၊ ဆီးခ်ိဳေ၀ဒနာသည္မ်ား ေရွာင္ရွားရပါမည္။
(၅) ခြ်ဲ၊သလိပ္ကို အားေပးသျဖင့္ ပန္းနာေရာဂါသည္မ်ား မစားသင့္ေပ။
မွတ္ခ်က္။
(၁) အသီးႏုႏုတို ့ကုိ အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာ အုပ္ထားေသာ္လဲ မမွည့္လာဘဲ၊ မႈိတက္ျပီးမည္းသြားတတ္ပါသည္။ ထို ့ေၾကာင့္ ၾသဇာသီးကို ကို္င္ၾကည့္ေသာအခါ၊ လက္ထဲတြင္ အေလးခ်ိန္စီးျပီး၊ မ်က္ကြင္းက်ယ္ေသာ အသီးရင့္ရင့္တို ့ကိုုသာေရြး၀ယ္ပါ။ ၀ယ္ျပီးေသာ အသီးေတြ မပိျပားရေလေအာင္ အင္ဖက္ေတြျဖင့္ အထပ္လုိက္ ဖံုးအုပ္ထားပါ (သို ့မဟုတ္) ဆန္အိုးထဲတြင္ အမွည့္ခံပါ။
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
“မသိသူေက်ာ္သြား၊ သိသူေဖာ္စား” ဟူေသာ ျမန္မာစကားပံုရွိပါသည္။ ေဆးပညာရႈေထာင့္မွ ၾကည့္ပါက ၾသဇာသီးတစ္ပင္လံုးက သိပံၸြနည္းအရသာမက၊ တိုင္းရင္းေဆး၀ါးကုထံုးအတြက္ပါ အ့ံမခန္း အသံုး၀င္ေနပါသည္။ ထို ့ေၾကာင့္အရသာလဲရွိ၊ က်န္းမာေရး အတြက္လဲ ေကာင္းက်ိဳးျပဳေသာ ရာသီစာသီးႏွံတစ္မ်ိဳးျဖစ္သည့္ ၾသဇာသီးကို လက္လြတ္မခံသင့္ပါေၾကာင္း သတင္းေကာင္း ပါးလိုက္ရပါသည္။
ဘာသာျပန္သူ (ေပါက္ေပါက္)
0 comments:
Post a Comment