သမိုင္းထဲက ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႔၏ မ်က္ရည္စက္မ်ား

From : ..အျဖဴေရာင္ သူငယ္ခ်င္း




သီရိဓမၼာေသာကမင္း(သို႔) အေသာမင္းႀကီး၏ သာသနာျပဳ
နယ္ေျမထဲတြင္ ယေန႔ အာဖဂန္နစၥတန္ဟုေခၚသည့္ ႏိုင္ငံသည္
လည္း တစ္ခုအပါအ၀င္ျဖစ္ခဲ့သည္။ “ရကၡိတမေထရ္ျမတ္” အမွဴး
ျပဳသည့္ မေထရ္ျမတ္ငါးပါး သာသနာျပဳခဲ့ရာနယ္ေျမဟု ဆက္စပ္
သိရွိႏိုင္သည္။

အာဖဂန္နစၥတန္တြင္ ေရွးက ဗုဒၶဘာသာအလြန္ထြန္းကားခဲ့ေၾကာင္းကို
ေစတီပ်က္မ်ား၊ ေက်ာင္းကန္ပ်က္မ်ား၊ ရုပ္ပြားေတာ္ပ်က္မ်ား ၾကည့္ရႈ႕
ေလ့လာျခင္းျဖင့္ ျငင္းမရေသာ သမိုင္းအေထာက္အထားတို႔ရွိခဲ့သည္။

ေအဒီ (၅၇၀)တြင္ “ဟဂ်ရတ္မုဟမၼာဒ္” ေပၚလာၿပီးေနာက္ တိုင္းျပည္
အမ်ားအျပားကို စစ္ေရးျဖင့္လည္းေကာင္း၊ လူမ်ိဳးပြား၍လည္းေကာင္း
အစၥလာမ္ဘာသာျပန္႔ပြားေအာင္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ၾကေသာ အာရပ္မြတ္စလင္
တို႔သည္ ေအဒီ (၆-ရာစု မွ ၇-ရာစု)အတြင္းတြင္ အာဖဂန္နစၥတန္ကို
တိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္ခဲ့သည္။

( ေအဒီ ၆၀၀ ) အာရပ္မူဆလင္မ်ားသည္ ပါရွားကိုေအာင္နိုင္ျပီး ေနာက္ဘက္
တားရီးယားေဒသ ကိုဆက္လက္တိုက္ခိုက္ျပီး ဗုဒၥဘာသာထြန္းကားရာ
ေဘာ္လ္ကာေဒသ ( Balka )သို.ပါ ေရာက္ရွိလာခဲ့သည္။ ေအဒီ (၇) ရာစုတြင္
အာဖဂန္သို. မူဆလင္မ်ားစတင္ေရာက္ရွိလာျပီး (၁၀)ရာစုသို.ေရာက္ေသာအခါ
တစ္နိုင္ငံလံုးနီးပါး အစၥလမ္ဘာသာ သို.ေရာက္ရွိခဲ.သည္ ။ (၁၁) ရာစု တြင္မူ
ဗုဒၥဘာသာသည္ အာဖဂန္နစၥတန္မွ လံုး၀ ခ်ဳပ္ျငိမ္းေပ်ာက္ကြယ္ခဲ့ရသည္ ။

မ်ားျပားလွေသာ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္မ်ား၊ ေစတီပုထိုးမ်ားႏွင့္ ဘုရား
ေက်ာင္းကန္မ်ားကို ဖ်က္စီးခဲ့သည့္အနက္ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ကာလ
မႀကာေသးမွီက ေနာက္ဆံုးဖ်က္စီးခဲ့သည့္ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္မ်ား
အေၾကာင္းကို ထုတ္ႏႈတ္တင္ျပပါမည္။

၂၀၀၁ ခုႏွစ္၊ မတ္လ၊ ၁၂ ရက္ေန႔ကား ကမာၻအႏွံ႕အျပားရွိ ဗုဒၶဘာသာ
၀င္တို႔၏ မ်က္ရည္ေပါင္းမ်ားစြာ ေျမခခဲ့ရေသာ ေန႔တစ္ေန႔ျဖစ္သည္။
ကုလသမၼဂ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္အျဖစ္ “ကိုဖီအာနန္” ေဆာင္ရြတ္ေနစဥ္
ကာလ၊ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ အာဖဂန္နစၥတန္တြင္ မြတ္စလင္လူမ်ိဳး
အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ အစြန္းေရာက္စစ္ေသြးႀကြမ်ား အုပ္ခ်ဳပ္ေနစဥ္ကာလ

အာဖဂန္ႏိုင္ငံ၊ ဘာမီယန္ၿမိဳ႕၌ သဲေက်ာက္နံရံႀကီးမ်ားတြင္ ထြင္းထုပူေဇာ္
ထားေသာ ႏွစ္ေပါင္း (၂၀၀၀)ေက်ာ္ သက္တမ္းရွိသည့္ ကမာၻ႕အႀကီးဆံုး
ရပ္ေတာ္မူ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္ႀကီးမ်ားအား “မူလစ္မိုဟာမတ္အိုမာ” ေခါင္း
ေဆာင္သည့္ မြတ္စလင္စစ္ေသြးႀကြမ်ားက ဖ်က္စီးရန္ အမိန္႔ထုတ္ခဲ့သည္။

ထိုစဥ္က မူလစ္မိုဟာမတ္အိုမာ ေျပာဆိုခဲ့သည္မွာ -

“ဒီရုပ္တုေတြဟာ အစၥလာမ္ေျမေပၚမွာရွိေနတာဟာ အစၥလာမ္ဘာသာရဲ႕
တားျမစ္ခ်က္ကို ခ်ိဳးေဖာက္ေစာ္ကားတာပဲ .. ဒီရုပ္တုေတြဟာ မွားယြင္းတဲ့
အယူ၀ါဒကို ကိုယ္စားျပဳတဲ့အတြက္ ဖ်က္စီးရမယ့္စာရင္းထဲမွာပါ၀င္တယ္ ..
ဒီရုပ္တုေတြကို ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ ေနာက္ေနာင္ကိုးကြယ္ခြင့္မရေအာင္
ဖ်က္စီးပစ္သင့္တယ္” ဟုဆိုကာ

ကမာၻ႕ဗုဒၶဘာသာ၀င္ႏိုင္ငံမ်ား၊ ကုလသမၼဂ၊ ကမာၻ႕ လူမႈ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္
UNESCO (ကုလသမဂၢ ပညာေရး၊ သိပၸံႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈအဖြဲ႕) မ်ား တားျမစ္
ကန္႔ကြက္သည့္ ၾကားမွပင္ ၂၀၁၁ခုႏွစ္၊ မတ္လ၊ ၁၂ရက္ေန႔တြင္ ေပ(၃၀၀)ခန္႔
ျမင့္သည့္ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္ႀကီးမ်ားကို စနစ္တက် မိုင္းဆင္၍လည္းေကာင္း၊
ဒိုင္းနမိုက္မ်ားျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ေလယာဥ္ပစ္အေျမွာက္မ်ား၊ ဒံုးက်ည္မ်ားျဖင့္
ပစ္ခတ္ဖ်က္စီးခဲ့သည္။ မ်ားစြာေသာ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္တို႔၏ ၀မ္းေျမာက္
၀မ္းသာျဖစ္မႈကို ေတြ႕ျမင္ခဲ့ၾကရသည္။

ကုလအတြင္းေရးမွဴး ကိုဖီအာနန္က -
“အစၥလာမ္အမည္ခံၿပီး ဘယ္သူ႔ကိုမွအက်ိဳးမရွိေစသည့္ လုပ္ရပ္ကို သူတို႔လုပ္
ေနၾကတယ္..ဒီလုပ္ရပ္ကို ကမာၻ႕အရပ္အသီးသီးက ဘယ္သူမွလက္ခံမွာမဟုတ္ဘူး
ဆိုတာကို က်ဳပ္ေျပာရဲတယ္” ဟု ဆိုခဲ့ေသာ္လည္း မည္သည့္ အစၥလာမ္ႏိုင္ငံမ်ားကမွ
ကန္႔ကြက္ေျပာဆိုျခင္း မရွိခဲ့ေခ်။

အမွန္မွာမူ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္တို႔၏ “ကုအာရ္”က်မ္းပါ ညႊန္ၾကားခ်က္အတိုင္း
ရုပ္တုကိုးကြယ္သည့္ ဘသာ၀င္မ်ားအား ရန္သူမ်ားအျဖစ္ ရည္ညႊန္းထားသည္ျဖစ္ရာ
ၿငိမ္းခ်မ္းသည့္ ဗုဒၶဘာသာသည္ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္တို႔၏ အႏိုင္က်င့္ေစာ္ကားရာ
ဘာသာအျဖစ္သို႔ ေရာက္ရွိခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္မ်ားအား ဖ်က္စီးအၿပီး ညအခ်ိန္သို႔ေရာက္ေသာ္ အပ်က္အစီးမ်ား
အေပၚ၌ က်မ္းစာရြတ္ဖတ္၍ ေအာင္ပြဲခံၾက၏။

အဆိုပါ ဘာမီယန္ေဒသရွိ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္ႀကီးမ်ား ဖ်က္စီးခံရသည့္ပံုကို CNN သတင္း
ဌာနအပါအ၀င္ ကမာၻ႕သတင္းဌာနမ်ားမွ ထုတ္လႊင့္ျပသေသာအခါ ျမန္မာအပါအ၀င္
ယိုးဒယား၊ သီရိလကာၤ စေသာကမာၻ႕ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား မ်က္ရည္ၿဖိဳင္ၿဖိဳင္က်ခဲ့ၾကရသည္။

ထည္၀ါခံ့ညားခဲ့သည့္ ရပ္ေတာ္မူဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္မ်ားမွာ ၿပိဳပ်က္ေနေသာ အပိုင္းအစမ်ား၊
ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္ဦးေခါင္းပ်က္မ်ား ေနရာအႏွံ႕ပ်ံ႕က်ဲေနပံုကို ငိုေၾကြးရင္းျဖင့္ ၾကည့္ရႈ႕ေနခဲ့
ရသည္။

မည္သူမွမတတ္ႏိုင္၊ မည္သည့္အဖြဲ႕အစည္းမွ ၾကား၀င္ညွိႏႈိင္း၍မရ အစၥလာမ္
ဘာသာ၀င္တို႔၏ ဗုဒၶဘာသာအေပၚ အႏိုင္က်င့္ေစာ္ကားမႈမ်ားစြာထဲမွ ေနာက္အက်ဆံုး
ေခ်မႈန္းေစာ္ကားမႈျဖင့္ အဆိုပါ ၂၀၀၁ခုႏွစ္၊ မတ္လ၊ ၁၂ရက္ေန႔ကား ကမာၻ႕ဗုဒၶဘာသာ
၀င္မ်ား၏ မ်က္ရည္ေပါင္းမ်ားစြာ ေျမက်ခဲ့ရျခင္းျဖင့္ အာဖဂန္နစၥတန္ေျမေပၚမွ ဗုဒၶဘာသာ
အေငြ႕အသက္ အၿပီးတိုင္ကြယ္ေပ်ာက္ခဲ့ရေလသည္။

Posted in: ေဆာင္းပါးမ်ား