၂၈-၅-၂၀၁၃ ရက္ေန႔ ၁၆၄၅ ခ်ိန္ တရားလို ဦးေမာင္ေမာင္၀င္း(ခ) ဦးေမာင္ေအး၊ ၅၃ႏွစ္၊ လားရိႈးၿမိဳ႕ေနသူမွ ၄င္း၏သမီးျဖစ္သူ မေအးေအး၀င္းအား ေန၀င္း၊ ၄၈ႏွစ္(ဖ)ဦးတင္ေရႊ၊ က်ပန္း၊ ရွမ္း-မြတ္ဆလင္/အစၥလာမ္၊ က်ိဳင္းငင္းရပ္(၁)လမ္း၊ ရပ္ကြက္(၂)၊ က်ိဳင္းတုံၿမိဳ႕ေနသူက ဓါတ္ဆီျဖင့္ပက္ၿပီး မီးရိႈ႕၍ အေရးယူေပးရန္
တိုင္တန္းသျဖင့္ လားရိႈးၿမိဳ႕မရဲစခန္း (ပ)၂၅၇/ ၂၀၁၃၊ျပစ္မႈပုဒ္မ ၃၀၇/၄၃၆/ ၃၂၆ (လူသတ္မႈက်ဴး လြန္ရန္အားထုတ္မႈ/ မီး႐ိႈ႕/ ျပင္းထန္နာက်င္ေစမႈ) အမႈျဖင့္ အေရးယူေဆာင္ရြက္ ခဲ့ပါသည္။
ျဖစ္စဥ္မွာ ေန၀င္းဆိုသူသည္ ၂၆-၅-၂၀၁၃ ရက္ေန႔တြင္ က်ိဳင္းတုံမွ လားရိႈးသို႕ ေရာက္ရွိခဲ့ ေၾကာင္း၊ ၂၈-၅-၂၀၁၃ ရက္ေန႔ နံနက္ ၀၈၀၀ ခ်ိန္ အခင္းစတင္ျဖစ္ပြားေနရာ သိႏ္ၷီလမ္းတြင္ ေန၀င္းသည္ အထုပ္တစ္ထုပ္ျဖင့္ သြားလာေနေၾကာင္း၊ မီးရိႈ႕ခံရသူ မေအးေအး၀င္းက ၄င္းဆိုင္ေရွ႕ တြင္ သြားလာေနသျဖင့္ ဘာကိစၥရွိလဲဟု ေမးခဲ့ေၾကာင္း၊
ထိုသို႕ေမးသည္ကို ေန၀င္းက မေက်နပ္၍ တုုတ္ျဖင့္ရိုက္ရာ မေအးေအး၀င္းက တိမ္းေရွာင္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ထိုသို႕ရိုက္ ရာ မထိသျဖင့္ ေန၀င္းက မေက်နပ္၍ ၎င္းအိတ္အတြင္း အသင့္ပါလာေသာ ဓါတ္ဆီ ပုလင္းျဖင့္ မေအးေအး၀င္း အား ပက္ခဲ့ ေၾကာင္း၊
မေအးေအး၀င္းက ေၾကာက္လန္႔၍ ေဒၚလွရီ၏ ေနအိမ္၀င္းအတြင္းသို႔ ထြက္ေျပး ခဲ့ေၾကာင္း၊ ေန၀င္းက ၎ေနာက္မွလိုက္လာကာ ဓါတ္ဆီျဖင့္ ထပ္မံပက္၍ အသင့္ပါလာေသာ မီးျခစ္ျဖင့္ မေအးေအး၀င္းအား မီးရိႈ႕ၿပီး ေဒၚလွရီ၏ ေနအိမ္ၿခံ၀င္း အတြင္းမွ ျပန္ထြက္သြားခဲ့ေၾကာင္း၊
၎ေနာက္ ေန၀င္းအား အနီးရွိရပ္ကြက္အတြင္းမွ လူအမ်ားက ၀ိုင္း၀န္း ဖမ္းဆီးၿပီး ရဲစခန္း သို႕အေၾကာင္းၾကား၍ ရဲတပ္ဖဲြ႕၀င္မ်ားေရာက္ရွိလာၿပီး ဖမ္းဆီးသြား ခဲ့ေၾကာင္း စိစစ္သိရွိရပါသည္။
အမႈမွဒဏ္ရာရရွိသူ မေအးေအး၀င္း၏ဖခင္ ဦးေမာင္ေမာင္၀င္း(ခ) ဦးေမာင္ေအးက တရား လိုျပဳလုပ္တုိင္တန္းသျဖင့္ လားရိႈးျမိဳ႕မရဲစခန္းမွ အမႈဖြင့္အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၿပီး ဒဏ္ရာရရွိသူ မေအးေအး၀င္းအား ရဲေဆးစာျဖင့္ ေဆးရံုပို႔အပ္ခဲ့ကာ တရားခံ ေန၀င္းအား ၁၇၅၀ ခ်ိန္ ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားခဲ့ပါသည္။
အမႈလာေရာက္တိုင္တန္းစဥ္တြင္ လူအမ်ားစုမွာ တစ္ပါတည္း ပါလာခဲ့ သည့္အျပင္ ၿမိဳ႕မရဲစခန္းသို႔ လားရိႈး ၿမိဳ႕နယ္ သံဃာ့နာယကအဖဲြ႕၀င္ စည္းကမ္းထိန္းသိမ္းေရး ဥကၠဌ ဆရာေတာ္ဦးစီးသံဃာေတာ္(၂၀)ပါးခန္႔က အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မွ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးအား ဓါတ္ဆီေလာင္းမီးရိႈ႕ သည့္ျဖစ္စဥ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ရဲစခန္းသို႔ေမးျမန္းရန္ စုေ၀းေရာက္ရွိခဲ့ပါသည္။
ထိုသို႕ရဲစခန္းတြင္ သံဃာေတာ္မ်ားလာေရာက္စုေ၀းသျဖင့္ ရဲစခန္း၀င္း အတြင္းတြင္ လားရိႈးခရိုင္ရဲ တပ္ဖဲြ႕ မွဴး၊ လားရိႈးခရိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးတို႕က သံဃာေတာ္မ်ားအား အမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ တရားခံ ေန၀င္းကို တရား ဥပေဒႏွင့္အညီ ထိေရာက္စြာ အေရးယူေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေလွ်ာက္ ထားခဲ့ပါသည္။
ထိုသို႔ ေလွ်ာက္ထားမႈအေပၚ သံဃာေတာ္မ်ားက ေက်နပ္ေသာ္လည္း ရဲစခန္းေရွ႕ရွိ လူစုလူေ၀းမ်ားက မေက်နပ္ဘဲ တရားခံထုတ္ေပးေရး၊ တရားခံအား ၎တို႔မွဓါတ္ဆီေလာင္း၍ ျပန္လည္မီးရႈိ႕မည္ဟု ေအာ္
ဟစ္ေျပာ ဆိုေနသျဖင့္ အဆိုပါ လူစုအား ျပည္နယ္ဒုတိယရဲတပ္ဖဲြ႕မွဴး၊ လားရိႈးခရိုင္ရဲတပ္ဖဲြ႕မွဴး၊
လာရိႈးခရိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးႏွင့္ လားရိႈးၿမိဳ႕နယ္သံဃာ့နာယကအဖဲြ႕၀င္၊ စည္းကမ္းထိန္းသိမ္းေရးအဖဲြ႕ဥကၠဌ ဆရာေတာ္တို႕က တရားခံေန၀င္းအား တရားဥပေဒႏွင့္အညီ ထိေရာက္စြာအေရးယူမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ရွင္းလင္းေျပာၾကားၿပီး လူစုခဲြရန္ေျပာဆိုတားဆီးရွင္းလင္းရာ ၁၉၁၀ ခ်ိန္ လူစုခဲြသြားခဲ့ပါသည္။ ထို႔ေနာက္ တရားခံ ေန၀င္းအား ၁၉၂၀ ခ်ိန္ လားရိႈးၿမိဳ႕မရဲစခန္းမွ အက်ဥ္းေထာင္သို႔ လားရိႈးၿမိဳ႕နယ္ရဲတပ္ဖဲြ႔မွဴး ဦးစီး
အဖဲြ႔မွ သြားေရာက္ပို႔ေဆာင္ လႊဲအပ္ခဲ့ပါသည္။
ရဲစခန္းမွ ထြက္ခြာသြားေသာလူစုလူေ၀းသည္ ၁၉၃၀ အခ်ိန္ခန္႔တြင္ လမ္းႀကိဳလမ္းၾကားမ်ား မွတစ္ဆင့္ လား႐ိႈးၿမိဳ႕ ရပ္ကြက္(၃) ဗိုလ္ခ်ဳပ္ လမ္းေပၚရွိ ဂ်ာေမဗလီေရွ႕တြင္ ထပ္မံစုေ၀းမိၿပီး ဗလီအား ၀င္ေရာက္
မီး႐ိႈ႕ ခဲ့ရာ ဗလီမွာ မီးေလာင္သြားခဲ့ပါသည္။
မီးေလာင္ရာသို႔ျပည္နယ္ဒုတိယရဲတပ္ဖြဲ႕မွဴး၊ ခ႐ိုင္ရဲတပ္ဖြဲ႕မွဴးဦးစီး တပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားမွ သြားေရာက္ ရွင္းလင္း၍ဗလီအနီးရွိ သံုးထပ္ၿမိဳ႕မေစ်း ႀကီးအား မီးမကူး စက္ေစေရး၊ မီး႐ိႈ႕ဖ်က္ဆီးျခင္းမရွိေစေရးတို႔အတြက္ တားဆီးေဆာင္ရြက္ခဲ့ၿပီး ဗဟိုမီးသတ္ တပ္ဖြဲ႕မွ မီးသတ္ကား(၂၃)စီး၊
ေရေဘာက္ဆာကား(၅)စီးတို႔ျဖင့္ ၀ိုင္း၀န္းၿငိမ္းသတ္ခဲ့ၾကပါသည္။
မီး႐ိႈ႕ဖ်က္ဆီးသည့္လူစုလူေ၀းအား ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားမွလူစုခြဲႏိုင္ေရးေဆာင္ ရြက္သည့္အျပင္ ၿမိဳ႕ နယ္ သံဃာစည္းကမ္းထိန္းသိမ္းေရးဥကၠဌဆရာေတာ္ မွလည္း အၾကမ္းဖက္မီး႐ိႈ႕ျခင္းမ်ားမျပဳလုပ္ရန္ ေမတ္ၱာရပ္ခံေျပာဆိုခဲ့ပါသည္။
၂၀၁၀ အခ်ိန္ ရပ္ကြက္(၃)လမ္းမေတာ္လမ္းမေပၚရွိ မိဘမဲ့ေဂဟာ အေဆာက္အဦ ေအာက္ထပ္ ဆိုင္ခန္း(၄)ခန္းအား ထပ္မံမီး႐ိႈ႕သျဖင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားက လူစုကြဲရန္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါသည္။
ထိုအခ်ိန္တြင္ အခင္းျဖစ္ေနရာသို႔ အေရွ႕ေျမာက္တိုင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္ ဒုတိယ တိုင္းမွဴးဦးစီးသည့္ လား႐ိႈးတပ္နယ္မွ တပ္မေတာ္သားမ်ား ေရာက္ရွိ လာၿပီး ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္ မ်ားႏွင့္အတူ လံုၿခံဳေရးပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါသည္။
လံုၿခံဳေရးအဖြဲ႕မ်ား၏ ေဆာင္ရြက္မႈေၾကာင့္ အဆိုပါေနရာမွ လူစုကြဲသြားေသာ အဖြဲ႕မ်ားသည္ ၂၀၃၀ အခ်ိန္ ရပ္ကြက္(၂) ဗိုလ္ခ်ဳပ္လမ္းမေပၚရွိ ထြန္းလိႈင္ အီလက္ထေရာနစ္ဆိုင္အားဖ်က္ဆီးျခင္း၊ ၂၁၀၀ အခ်ိန္ ေရကန္လမ္းႏွင့္ ၾကာနီလမ္း ေထာင့္ရွိ စိုက္ပ်ိဳးေရးအေရာင္းဆိုင္အား ဖ်က္ဆီးျခင္း၊
၂၁၃၀ အခ်ိန္ ရပ္ကြက္(၃)ကားဂိတ္ အနီးရွိ ဦးကာဆင္၏ေနအိမ္ဆိုင္ခန္း အားဖ်က္ဆီးျခင္း၊ ၂၁၄၅ အခ်ိန္ သုခလမ္းရွိ ဖုန္းႏွင့္အပိုပစၥည္း အေရာင္း ဆိုင္အား ဖ်က္ဆီးျခင္း၊ ၂၁၄၅ အခ်ိန္ သိန္းနီလမ္းႏွင့္ သုခလမ္းဆံုရွိလား႐ိႈး ဓါတ္ပံုတိုက္အား ၀င္ေရာက္ဖ်က္ဆီးျခင္းမ်ားကို ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္
ခဲ့ၾကပါ သည္။
ထို႔အျပင္ ၂၁၄၅ အခ်ိန္ ရပ္ကြက္(၉) နယ္ေျမ(၈)ရွိ မြတ္ဆလင္ဘာသာ စုေပါင္းစာသင္ေက်ာင္း ႏွင့္ ေက်ာင္းအတြင္းရွိ ယာဥ္အမွတ္ ၈ည/၃၅၀၄ ဟိုက္ေအ့စ္ယာဥ္အား ဖ်က္ဆီးခဲ့သည့္အျပင္ ရပ္ကြက္(၂)ေဒါနလမ္းရွိ မြတ္ဆလင္ရိပ္သာအား ၂၂၀၅ အခ်ိန္ ဖ်က္ဆီးျခင္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၿပီး လူစုကြဲသြားခဲ့ပါသည္။
အဆိုပါျဖစ္စဥ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ရပ္ကြက္(၃)ဗလီ မီး႐ိႈ႕မႈအား လား႐ိႈးၿမိဳ႕မ ရဲစခန္း(ပ) ၂၅၈/ ၂၀၁၃ ျပစ္မႈပုဒ္မ ၄၃၆/၄၂၇/၄၅၂ (မီး႐ိႈ႕မႈ/ အက်ိဳး ဖ်က္ဆီးမႈ/ ေက်ာ္နင္းမႈ)ျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ မိဘမဲ့ေက်ာင္းမီး႐ိႈ႕မႈအား လား႐ိႈးၿမိဳ႕မရဲစခန္း(ပ)၂၅၉/၂၀၁၃ ျပစ္မႈပုဒ္မ ၄၃၆/ ၄၂၇/၄၅၂ (မီး႐ိႈ႕မႈ/ အက်ိဳးဖ်က္ဆီးမႈ/ ေက်ာ္နင္း မႈ)ျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ ရပ္ကြက္(၉)မြတ္ဆလင္ဘာသာ စုေပါင္းစာသင္ေက်ာင္းႏွင့္ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ ဖ်က္ဆီးမႈတို႔အား လား႐ိႈးနယ္ေျမရဲစခန္း (ပ) ၆၃/၂၀၁၃ ျပစ္မႈပုဒ္မ ၄၃၆/၄၂၇/၃၄ (မီး႐ိႈ႕မႈ/ အက်ိဳးဖ်က္ ဆီးမႈ/ပူးေပါင္းၾကံစည္မႈ)ျဖင့္ လည္းေကာင္း အေရးယူႏိုင္ရန္ အမႈဖြင့္ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိပါသည္။
အမႈမွျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူ တရားခံမ်ား အား ဖမ္းဆီးရမိေရးအတြက္ တာ၀န္ရွိသူမ်ားက ဆက္လက္စံု စမ္းစစ္ေဆးေဖာ္ထုတ္လ်က္ရွိပါသည္။
ေမ ၂၉၁၂၀၀ အခ်ိန္၌ ရပ္ကြက္(၁)၊ နယ္ေျမ(၈)၊ ၿမိဳ႕၀င္မုခ္ဦးအနီးတြင္ ပုဂၢလိကဆီဆိုင္ မ်ားအား မီး႐ႈိ႕ဖ်က္ဆီးရန္ စုေ၀းလာၾကေသာ တုတ္၊ ဓါးကိုင္ေဆာင္ထားသည့္ လူ(၅၀)ဦးခန္႔အား ျပည္နယ္ဒုတပ္ဖြဲ႕မွဴးဦးစီး ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားက အခ်ိန္မီလာေရာက္ဟန္႔တားႏိုင္ခဲ့သျဖင့္ လူစုကြဲသြား ခဲ့ပါသည္။ ထို႔အျပင္ ၁၃၄၀ အခ်ိန္တြင္ ရပ္ကြက္(၇)၊ ရန္ကင္းလမ္းသို႔ လူအင္အား(၇၀)ခန္႔က အၾကမ္းဖက္ဖ်က္ဆီးရန္ တုတ္၊ဓါးကိုင္ေဆာင္လ်က္ ေရာက္ရွိလာစဥ္ ခ႐ိုင္ရဲတပ္ဖြဲ႕မွဴးဦးစီး ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားႏွင့္ တပ္မေတာ္ သားမ်ားက တားဆီးႏွိမ္နင္းခဲ့ရပါသည္။
၁၇၄၅ အခ်ိန္တြင္ ရပ္ကြက္(၉)၊ နယ္ေျမ(၃)ရွိ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ အိမ္ေထာင္စု (၁၅)စုမွ မိသားစုမ်ားသည္ ေၾကာက္လန္႔၍ ရပ္ကြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး႐ံုးတြင္ လာေရာက္ခိုလႈံလ်က္ရွိရာ ၎င္းတို႔အား တာ၀န္ ရွိသူမ်ားက လိုအပ္ေသာလံုၿခံဳမႈ ေဆာင္ရြက္ေပးလ်က္ရွိသည္။
လား႐ႈိးၿမိဳ႕ေပၚရွိ ရပ္ကြက္မ်ား အတြင္း လူငယ္အုပ္စုမ်ားက တုတ္၊ဓါး ကိုင္ေဆာင္၍ လွည့္ပတ္သြားလာမႈမ်ား ရွိေနေသာ ေၾကာင့္ ခ႐ိုင္ ရဲတပ္ဖြဲ႕မွဴးဦးစီး ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားက ရဲယာဥ္တန္းမ်ားျဖင့္ အဆိုပါ ရပ္ကြက္မ်ား အတြင္း ကင္းလွည့္ ေစာင့္ၾကပ္လ်က္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
အဆိုပါျဖစ္စဥ္တြင္ ေမလ ၂၉ ရက္ေန႔ ၁၈၀၀ အခ်ိန္အထိ ေသဆံုးသူ (၁)ဦး၊ ဒဏ္ရာရသူ (၄)ဦးရွိခဲ့ၿပီး လူေနအိမ္(၈)လံုး၊ ဆိုင္ခန္း (၁၇)ခန္း၊ ဗလီ (၁)လံုး၊ ဘာသာေရးေက်ာင္း (၃)ေက်ာင္း၊ ကား(၃)စီး ပ်က္စီး
ခဲ့ေၾကာင္းႏွင့္ လတ္တေလာ အေျခအေနထိ တရားခံ (၉)ဦး ဖမ္းဆီးရမိ ထားေၾကာင္း သိရွိရသည္။
လား႐ိႈးၿမိဳ႕ေပၚတြင္ ဆူပူအၾကမ္းဖက္မႈမ်ားထပ္မံျဖစ္ပြားျခင္းမရွိေစေရး အတြက္ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္ မ်ားက လား႐ိႈးတပ္နယ္မွ တပ္မေတာ္သားမ်ားႏွင့္ အတူ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ လ်က္ရွိပါသည္။ ထို႔အျပင္ လား႐ိႈးၿမိဳ႕ေပၚသို႔ အျခားေဒသမ်ားမွ ဆူပူအၾကမ္းဖက္သူမ်ား ၀င္ေရာက္မလာေစေရးအတြက္ အ၀င္/အထြက္ဂိတ္မ်ားတြင္ မိတ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္း ရွာေဖြစစ္ေဆးျခင္းမ်ား ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိေၾကာင္း သတင္း ရရွိသည္။
ရဲဇာနည္
