အားကစား ျပဳလုပ္တယ္ဆိုတာ က်န္းမာေရး အတြက္ ေကာင္းမြန္တဲ့ အေလ့အထ တစ္ရပ္ပါ။ အားကစား လုပ္တာဟာ က်န္းမာေရး အတြက္သာမက ကိုယ့္ကို ကိုယ္ ယံုၾကည္မႈရွိျခင္း၊ စိတ္စြမ္းအင္ ျမင့္တက္လာျခင္း စတဲ့ ဘဝေနထိုင္မႈ ပံုစံကို အက်ိဳးျပဳေပးႏိုင္တဲ့ အခ်က္ေတြလည္း အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အားကစား အေပၚ ထင္ျမင္ထားတဲ့ အယူအဆ အမွား ေတြေၾကာင့္ လြဲမွားစြာ လုပ္ေဆာင္မိတာေတြ မျဖစ္သင့္ပါဘူး။
အယူအဆ (၁)
အားကစားလုပ္ၿပီး အလြန္အမင္း ပင္ပန္းသြားၿပီဆိုတာ အားကစားကို တကယ္ေကာင္းေအာင္ လုပ္တယ္ဆိုတာကို ျပတာ။
အမွန္
အားကစားလုပ္ၿပီး အလြန္အမင္း ပင္ပန္းသြားတာက သင့္အေနနဲ႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ျပင္းျပင္း ထန္ထန္ တြန္းအားေပး လုပ္ေဆာင္ေစခဲ့တယ္ဆိုတာကို ေဖာ္ျပတာပါ။ အားကစား အစီအစဥ္ စလုပ္တဲ့ ပထမ ရက္သတၱပတ္ ႏွစ္ပတ္ေလာက္က လြဲလို႔ ေနာက္ပိုင္းရက္ေတြဟာ အားကစား ျပဳလုပ္ၿပီးတိုင္း လန္းဆန္းသြားရမွာပါ။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ အားကစားလုပ္ၿပီး ပင္ပန္းတာက အားကစားေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္မွာ ဝန္ပိသြားတဲ့ လကၡဏာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အားကစားလုပ္တဲ့ အခ်ိန္ကာလနဲ႔ အတိုင္းအတာကို ေလွ်ာ့ခ်ဖို႔ လိုအပ္ေနပါတယ္။
အယူအဆ (၂)
အားကစားလုပ္ၿပီး ႂကြက္သားေတြ နာက်င္လာေလေလ၊ ပိုၿပီး သန္မာအား ေကာင္းလာ ေလေလပါပဲ။
အမွန္
ႂကြက္သားအမွ်င္ ေဘးပတ္လည္က တြယ္ဆက္တစ္သွ်ဴးေတြ ထိခိုက္သြားတာေၾကာင့္ ႂကြက္သားေတြ နာက်င္ရတာပါ။ ႂကြက္သား နာက်င္မႈဟာ အားကစားလုပ္ၿပီး ၂၄ နာရီ - ၄၈ နာရီၾကာမွာ ခံစားရတတ္ၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ အလိုလို သက္သာသြားတတ္ပါတယ္။ နာက်င္တဲ့ ႂကြက္သားေနရာမွာ မိနစ္ ၂၀ ၾကာ ေရခဲကပ္ေပးပါ။ တစ္ေန႔ကို အႀကိမ္ေပါင္း မ်ားစြာ ျပဳလုပ္ေပးႏုိင္ပါတယ္။
ႂကြက္သားနာက်င္မႈဟာ အားကစားလုပ္တဲ့အခါ လႈပ္ရွားမႈ ပံုစံ မမွန္တာေၾကာင့္ ျဖစ္ေလ့ ရွိပါတယ္။ ဥပမာအေနနဲ႔ ေျပာရရင္ ေလးလံတဲ့ အေလးကို ေျမျပင္နဲ႔ ကပ္ၿပီး မ,တာမ်ိဳး၊ အားကစားလုပ္ခ်ိန္အတြင္း ႂကြက္သား သန္မာေအာင္ အားကစား လုပ္တဲ့ အခါ ကၽြမ္းက်င္တဲ့ အားကစားနည္းျပ တစ္ဦးဆီမွာ ေလ့က်င့္သင့္ပါတယ္။
အယူအဆ (၃)
အဝလြန္သူေတြ အားကစားလုပ္တဲ့အခါ ကယ္လိုရီက်ဖို႔ ပိုခက္ပါတယ္။
အမွန္
ကိုယ္အေလးခ်ိန္မ်ားေလေလ အားကစားလုပ္ရင္း ေလာင္ကၽြမ္းတဲ့ ကယ္လိုရီ ပမာဏ မ်ားေလေလပါပဲ။ ေလ့လာမႈအရ ေပါင္ ၁၁၀ ရွိတဲ့ လူတစ္ေယာက္ဟာ 10 mph ႏႈန္းနဲ႔ စက္ဘီးစီးတဲ့အခါ တစ္မိနစ္မွာ ၅ ကယ္လိုရီ ေလာင္ကၽြမ္းၿပီး ေပါင္ ၂၂၀ ရွိသူမွာေတာ့ တစ္မိနစ္မွာ ၁၀ ကယ္လိုရီ ေလာင္ကၽြမ္းတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။
အယူအဆ (၄)
အားကစား စလုပ္တဲ့သူေတြက အားကစားလုပ္ၿပီး ႀကံ႕ခိုင္ၿပီးသားလူေတြထက္ ေခၽြးပိုထြက္တယ္။
အမွန္
အားကစားလုပ္တဲ့သူတိုင္း ေခၽြးထြက္တာပါပဲ။ အားကစား အစီအစဥ္ စလုပ္တဲ့ အခ်ိန္မွာ ေခၽြးထြက္တဲ့ ႏႈန္းက ျမင့္တက္လာပါတယ္။ ဒါဟာ အားကစား လုပ္ခ်ိန္အတြင္း ခႏၶာကိုယ္ ကေန အပူ (Heat) ထြက္တာေၾကာင့္ပါ။ ေရ၊ ဆားနဲ႔ သံဓာတ္အနည္းငယ္ ေပါင္းစပ္ ပါဝင္တဲ့ ေခၽြးဟာ ခႏၶာကိုယ္ကို ေအးျမေစၿပီး အပူလြန္တာမ်ိဳး မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ ေပးတာပါ။ ခႏၶာကိုယ္ အပူခ်ိန္ ျမင့္တတ္လာတဲ့အခါ အေရျပားက ေသးငယ္တဲ့ ေသြးေၾကာေလးေတြ က်ယ္လာၿပီး အေရျပားဆီကို ပူေႏြးေနတဲ့ ေသြးေတြ ေရာက္ရွိ ေစပါတယ္။ အဲဒီအခါ အေရျပား ေမြးညင္းေပါက္ကေန ေခၽြးထြက္လာတာပါ။ ေခၽြးေငြ႕ေတြ အေငြ႕ျပန္သြားတဲ့အခါ ေအးျမသြားတဲ့ ေသြးေတြဟာ ခႏၶာကိုယ္အတြင္း ျပန္လည္ လွည့္ပတ္ၿပီး ခႏၶာကိုယ္အတြင္းပိုင္း အပူခ်ိန္ကို ေလ်ာ့က်ေစပါတယ္။
အယူအဆ (၅)
အားကစား လုပ္ၿပီး ခႏၶာကိုယ္ ပံုပန္း သဏၭာန္ အခ်ိဳးအစားက်လာေလေလ အားကစား အစီအစဥ္ကို ေသခ်ာျပဳလုပ္တာ ေပၚလြင္ေလေလပါပဲ။
အမွန္
လူေတြရဲ႕ အေျခခံ ခႏၶာကိုယ္ အခ်ိဳးအစားေပၚမွာလည္း မူတည္တယ္။ ဆိုလိုတာက တခ်ိဳ႕ လူေတြမွာေတာ့ အေျခခံ ခႏၶာကိုယ္ တည္ေဆာက္ပံုက ၾကည့္ေကာင္းၿပီးသား ျဖစ္တဲ့ အတြက္ အားကစားလုပ္ခ်ိန္ သိပ္မၾကာေသးခင္မွာပဲ ပိုၿပီး အခ်ိဳးက်တဲ့ ခႏၶာကိုယ္ ေပၚေပါက္ လာတတ္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ အေျခခံ ခႏၶာကိုယ္ တည္ေဆာက္ပံုက သိပ္ အခ်ိဳးမက်တဲ့ အတြက္ အားကစား အစီအစဥ္ကို ၾကာၾကာလုပ္ၿပီးမွ အဆင္ေျပ သြားတတ္ ပါတယ္။ အားကစားလုပ္တဲ့အခါ စိတ္ရွည္ရွည္ထားၿပီး ျဖည္းျဖည္းနဲ႔ မွန္မွန္ ျပဳလုပ္ဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။
အယူအဆ (၁)
အားကစားလုပ္ၿပီး အလြန္အမင္း ပင္ပန္းသြားၿပီဆိုတာ အားကစားကို တကယ္ေကာင္းေအာင္ လုပ္တယ္ဆိုတာကို ျပတာ။
အမွန္
အားကစားလုပ္ၿပီး အလြန္အမင္း ပင္ပန္းသြားတာက သင့္အေနနဲ႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ျပင္းျပင္း ထန္ထန္ တြန္းအားေပး လုပ္ေဆာင္ေစခဲ့တယ္ဆိုတာကို ေဖာ္ျပတာပါ။ အားကစား အစီအစဥ္ စလုပ္တဲ့ ပထမ ရက္သတၱပတ္ ႏွစ္ပတ္ေလာက္က လြဲလို႔ ေနာက္ပိုင္းရက္ေတြဟာ အားကစား ျပဳလုပ္ၿပီးတိုင္း လန္းဆန္းသြားရမွာပါ။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ အားကစားလုပ္ၿပီး ပင္ပန္းတာက အားကစားေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္မွာ ဝန္ပိသြားတဲ့ လကၡဏာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အားကစားလုပ္တဲ့ အခ်ိန္ကာလနဲ႔ အတိုင္းအတာကို ေလွ်ာ့ခ်ဖို႔ လိုအပ္ေနပါတယ္။
အယူအဆ (၂)
အားကစားလုပ္ၿပီး ႂကြက္သားေတြ နာက်င္လာေလေလ၊ ပိုၿပီး သန္မာအား ေကာင္းလာ ေလေလပါပဲ။
အမွန္
ႂကြက္သားအမွ်င္ ေဘးပတ္လည္က တြယ္ဆက္တစ္သွ်ဴးေတြ ထိခိုက္သြားတာေၾကာင့္ ႂကြက္သားေတြ နာက်င္ရတာပါ။ ႂကြက္သား နာက်င္မႈဟာ အားကစားလုပ္ၿပီး ၂၄ နာရီ - ၄၈ နာရီၾကာမွာ ခံစားရတတ္ၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ အလိုလို သက္သာသြားတတ္ပါတယ္။ နာက်င္တဲ့ ႂကြက္သားေနရာမွာ မိနစ္ ၂၀ ၾကာ ေရခဲကပ္ေပးပါ။ တစ္ေန႔ကို အႀကိမ္ေပါင္း မ်ားစြာ ျပဳလုပ္ေပးႏုိင္ပါတယ္။
ႂကြက္သားနာက်င္မႈဟာ အားကစားလုပ္တဲ့အခါ လႈပ္ရွားမႈ ပံုစံ မမွန္တာေၾကာင့္ ျဖစ္ေလ့ ရွိပါတယ္။ ဥပမာအေနနဲ႔ ေျပာရရင္ ေလးလံတဲ့ အေလးကို ေျမျပင္နဲ႔ ကပ္ၿပီး မ,တာမ်ိဳး၊ အားကစားလုပ္ခ်ိန္အတြင္း ႂကြက္သား သန္မာေအာင္ အားကစား လုပ္တဲ့ အခါ ကၽြမ္းက်င္တဲ့ အားကစားနည္းျပ တစ္ဦးဆီမွာ ေလ့က်င့္သင့္ပါတယ္။
အယူအဆ (၃)
အဝလြန္သူေတြ အားကစားလုပ္တဲ့အခါ ကယ္လိုရီက်ဖို႔ ပိုခက္ပါတယ္။
အမွန္
ကိုယ္အေလးခ်ိန္မ်ားေလေလ အားကစားလုပ္ရင္း ေလာင္ကၽြမ္းတဲ့ ကယ္လိုရီ ပမာဏ မ်ားေလေလပါပဲ။ ေလ့လာမႈအရ ေပါင္ ၁၁၀ ရွိတဲ့ လူတစ္ေယာက္ဟာ 10 mph ႏႈန္းနဲ႔ စက္ဘီးစီးတဲ့အခါ တစ္မိနစ္မွာ ၅ ကယ္လိုရီ ေလာင္ကၽြမ္းၿပီး ေပါင္ ၂၂၀ ရွိသူမွာေတာ့ တစ္မိနစ္မွာ ၁၀ ကယ္လိုရီ ေလာင္ကၽြမ္းတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။
အယူအဆ (၄)
အားကစား စလုပ္တဲ့သူေတြက အားကစားလုပ္ၿပီး ႀကံ႕ခိုင္ၿပီးသားလူေတြထက္ ေခၽြးပိုထြက္တယ္။
အမွန္
အားကစားလုပ္တဲ့သူတိုင္း ေခၽြးထြက္တာပါပဲ။ အားကစား အစီအစဥ္ စလုပ္တဲ့ အခ်ိန္မွာ ေခၽြးထြက္တဲ့ ႏႈန္းက ျမင့္တက္လာပါတယ္။ ဒါဟာ အားကစား လုပ္ခ်ိန္အတြင္း ခႏၶာကိုယ္ ကေန အပူ (Heat) ထြက္တာေၾကာင့္ပါ။ ေရ၊ ဆားနဲ႔ သံဓာတ္အနည္းငယ္ ေပါင္းစပ္ ပါဝင္တဲ့ ေခၽြးဟာ ခႏၶာကိုယ္ကို ေအးျမေစၿပီး အပူလြန္တာမ်ိဳး မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ ေပးတာပါ။ ခႏၶာကိုယ္ အပူခ်ိန္ ျမင့္တတ္လာတဲ့အခါ အေရျပားက ေသးငယ္တဲ့ ေသြးေၾကာေလးေတြ က်ယ္လာၿပီး အေရျပားဆီကို ပူေႏြးေနတဲ့ ေသြးေတြ ေရာက္ရွိ ေစပါတယ္။ အဲဒီအခါ အေရျပား ေမြးညင္းေပါက္ကေန ေခၽြးထြက္လာတာပါ။ ေခၽြးေငြ႕ေတြ အေငြ႕ျပန္သြားတဲ့အခါ ေအးျမသြားတဲ့ ေသြးေတြဟာ ခႏၶာကိုယ္အတြင္း ျပန္လည္ လွည့္ပတ္ၿပီး ခႏၶာကိုယ္အတြင္းပိုင္း အပူခ်ိန္ကို ေလ်ာ့က်ေစပါတယ္။
အယူအဆ (၅)
အားကစား လုပ္ၿပီး ခႏၶာကိုယ္ ပံုပန္း သဏၭာန္ အခ်ိဳးအစားက်လာေလေလ အားကစား အစီအစဥ္ကို ေသခ်ာျပဳလုပ္တာ ေပၚလြင္ေလေလပါပဲ။
အမွန္
လူေတြရဲ႕ အေျခခံ ခႏၶာကိုယ္ အခ်ိဳးအစားေပၚမွာလည္း မူတည္တယ္။ ဆိုလိုတာက တခ်ိဳ႕ လူေတြမွာေတာ့ အေျခခံ ခႏၶာကိုယ္ တည္ေဆာက္ပံုက ၾကည့္ေကာင္းၿပီးသား ျဖစ္တဲ့ အတြက္ အားကစားလုပ္ခ်ိန္ သိပ္မၾကာေသးခင္မွာပဲ ပိုၿပီး အခ်ိဳးက်တဲ့ ခႏၶာကိုယ္ ေပၚေပါက္ လာတတ္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ အေျခခံ ခႏၶာကိုယ္ တည္ေဆာက္ပံုက သိပ္ အခ်ိဳးမက်တဲ့ အတြက္ အားကစား အစီအစဥ္ကို ၾကာၾကာလုပ္ၿပီးမွ အဆင္ေျပ သြားတတ္ ပါတယ္။ အားကစားလုပ္တဲ့အခါ စိတ္ရွည္ရွည္ထားၿပီး ျဖည္းျဖည္းနဲ႔ မွန္မွန္ ျပဳလုပ္ဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။
0 comments:
Post a Comment